Od kilku lat miliony Polaków korzystają z pozornego luksusu, który polega na niewypełnianiu (a nawet nieoglądaniu!) własnej deklaracji podatkowej. Uruchomiona przez Ministerstwo Finansów usługa Twój e-PIT zdejmuje z nich obowiązek ręcznego uzupełniania formularza PIT i podsuwa już wypełnione zeznanie. Można ją zaakceptować, odrzucić lub po prostu zignorować. Ten ostatni wybór skutkuje przesłaniem deklaracji do urzędu skarbowego po upływie terminu na dokonanie tej czynności. Dzieje się to jednak bez uwzględnienia wszystkich należnych ulg i może skutkować niższym zwrotem podatku.
W tym roku brak zainteresowania podatkami może przynieść znacznie poważniejsze konsekwencje. - Rewolucja w przepisach sprawiła, że błędy mogą się pojawić na każdym kroku rozliczenia. Dlatego dla nas było bardzo ważne by wprowadzić wszystkie przepisy do systemu i przetestować system wielokrotnie, w każdej ścieżce, zawsze pod okiem doświadczonych doradców podatkowych, bo wiemy, że mało który podatnik ma wiedzę, by samodzielnie weryfikować zeznanie podatkowe - mówi Adam Przybycin, prezes zarządu PITax.pl Łatwe podatki sp. z o.o.
Czy można bezgranicznie wierzyć w PIT-11?
Większość podatników rozlicza się za pośrednictwem płatnika (czyli np. pracodawcy, zleceniodawcy czy zlecającego dzieło), który na bieżąco wpłaca zaliczki na podatek, a na początku kolejnego roku przygotowuje PIT-11. Wysyła ten formularz zarówno do podatnika, którego rozlicza, jak i właściwego urzędu skarbowego. Na podstawie informacji dostarczonych przez płatników, Krajowa Administracja Skarbowa wypełnia deklaracje dostępne w ramach usługi Twój e-PIT. Z tych danych korzystają także podatnicy, którzy preferują samodzielne wypełnianie PIT-ów.
Obowiązujący w tym roku formularz PIT-11 został zmodyfikowany i znacznie rozbudowany. Jest to zmiana, która może zwiększyć ryzyko pomyłki nie tylko po stronie podatnika, ale przede wszystkim po stronie płatnika, w którego gestii jest wypełnienie dokumentu. Bezrefleksyjne przepisywanie danych z formularza PIT-11 do własnej deklaracji nigdy nie było rekomendowane, ale teraz wzbudza większe wątpliwości. Zwłaszcza, że w grę wchodzą nie tylko pomyłki wynikające z nowego kształtu druku PIT-11.
Polski Ład wprowadził trzy ważne odliczenia – ulgę dla rodzin wielodzietnych 4+, ulgę dla aktywnych zawodowo seniorów oraz ulgę na powrót. Co istotne, tymi preferencjami podatkowymi objęty jest jedynie przychód do wysokości 85 528 zł. Należy więc zwrócić szczególną uwagę, aby płatnik poprawnie wskazał na PIT-11 kwotę przychodu za poprzedni rok. Może to być o tyle trudne, że np. począwszy od tego roku do przychodu podlegającego opodatkowaniu nie wlicza się kwota zasiłku macierzyńskiego. To kolejna zmiana, która dodatkowo komplikuje rozliczenie i zwiększa ryzyko błędu.
Hipotetyczny zwrot należny
Jedną z najważniejszych, nienaruszalnych zasad prawa podatkowego, jest niewprowadzanie niekorzystnych dla podatników zmian w trakcie roku podatkowego. Likwidacja tzw. ulgi dla klasy średniej, która przestała obowiązywać w połowie ubiegłego roku, może (ale nie musi – to zależy od konkretnej sytuacji) tę zasadę łamać. Dlatego ustawodawca wprowadził do porządku prawnego konstrukt o nazwie hipotetyczny podatek należny.
Na czym to polega? Gdy podatnik, który mógł podlegać uldze dla klasy średniej, złoży zeznanie podatkowe, urząd skarbowy będzie musiał porównać je z rozliczeniem alternatywnym. Zestawione zostaną:
- wyliczenie wysokości podatku na podstawie przepisów z pierwszej połowy 2022 roku, gdy obowiązywała stawka 17% oraz ulga dla klasy średniej,
- wyliczenie wysokości podatku na podstawie aktualnych przepisów, czyli z uwzględnieniem stawki 12%, ale bez naliczania ulgi dla klasy średniej.
Zastosowanie zostanie wyliczenie bardziej korzystne dla podatnika. Urząd skarbowy będzie odpowiedzialny nie tylko za porównanie obu sposobów, ale także za ewentualną korektę w wysokości zwrotu lub niedopłaty. Mimo że podatnik nie będzie się osobiście zajmował hipotetycznym podatkiem należnym, musi się mieć na baczności. Można się spodziewać, że konieczność przeprocesowania dużej liczby symulacji w krótkim czasie doprowadzi do pomyłek urzędniczych. Zwłaszcza, że będzie to operacja przeprowadzana po raz pierwszy.
Optymalna taktyka dla podatnika
Jak w sytuacji, w której pomylić może się zarówno pracodawca jak i urzędnik, ma sobie poradzić przeciętny podatnik? Przecież opisane zmiany to jedynie wstęp do modyfikacji, jakie wprowadził Polski Ład. Oto pierwsze z brzegu korekty: kwota wolna od podatku wzrosła do 30 000 zł, pierwszy próg podatkowy znajduje się teraz na wysokości 120 000 zł, a mieszczące się pod nim dochody będą objęte podatkiem w wysokości 12%.
– Otrzymujemy dużą liczbę zapytań na temat zmian z Polskiego Ładu, czemu trudno się dziwić. Zainteresowanie podatkami wzrosło nagle, po kilku latach względnego spokoju. Nasi eksperci pracowali kilka miesięcy, by wszystkie modyfikacje w prawie znalazły swoje odzwierciedlenie na ścieżce użytkownika programu PITax.pl. Może z niego skorzystać każda osoba, która nie ma pełnej wiedzy na temat podatków, ale chce mieć pewność, że rozliczy się bez błędów i otrzyma maksymalny możliwy zwrot – tłumaczy Adam Przybycin.
Przed wprowadzeniem omówionych zmian proces rozliczania podatków przypominał dobrze naoliwioną maszynę, która porusza się coraz sprawniej. Teraz trzeba do niego podejść na nowo. Ustawodawca zaproponował rozwiązania, które sprzyjają popełnianiu błędów. Piłeczka jest po stronie podatnika, który powinien zrobić wszystko, by nie skorzystać z okazji do pomyłki lub straty.
