Po wybuchu wojny w Ukrainie Polacy otworzyli swoje domy, by przyjąć ukraińskich uchodźców. Z czasem życzliwość osłabła, a nasz stosunek do Ukraińców zaczął się zmieniać. Od wielu miesięcy rośnie dystans w relacjach polsko-ukraińskich. Temat poruszono w reportażu BBC.
Jedną z bohaterek reportażu jest Switłana (imię zmieniono), 31-letnia Ukrainka mieszkająca w Polsce. Jak sama twierdzi, jej córka jeszcze niedawno uwielbiała polską szkołę. Ale ostatnio dziewczynka zaczęła być prześladowana.
Dwa tygodnie temu wróciła do domu i powiedziała: "Jeden chłopak powiedział mi dzisiaj: 'Wracaj na Ukrainę'" – relacjonuje Switłana.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
"Dziewczyny z klasy wyżej zaczęły narzekać, że mówi po ukraińsku. Potem udawały, że padają na ziemię, krzycząc 'Missile! Padnij!' i śmiejąc się" – kontynuuje kobieta. Jej córka wróciła do domu zapłakana.
"Strasznie jest tu teraz mieszkać"
Jak czytamy, dziennikarze od kilkudziesięciu Ukraińców mieszkających w Polsce usłyszeli, że w ostatnich miesiącach nastroje antyukraińskie znacznie wzrosły. Uchodźcy opisują przypadki napaści słownych w środkach transportu publicznego, zastraszania w szkołach oraz ksenofobicznych treści, zamieszczanych w sieci.
W pracy wiele osób mówi, że Ukraińcy przyjeżdżają tutaj i zachowują się źle. A moi ukraińscy przyjaciele mówią, że chcą wrócić do domu, ponieważ Polacy nas nie akceptują. Strasznie jest teraz tu mieszkać - twierdzi Switłana.
Problem zauważyła również Natalia Panczenko, szefowa warszawskiej Fundacji Stand with Ucraine. Jak wspomina, po wybuchu wojny codziennie dzwonili ludzie, pytając, czy mogą w jakiś sposób pomóc. "Niektórzy z nich organizowali konwoje humanitarne lub przywozili tu uchodźców. Oddawali swoje domy, jedzenie, wszystko, co mieli – a także swoje serca" - podkreśla rozmówczyni BBC.
Zdaniem Panczenko, jedno się nie zmieniło - nadal większość Polaków popiera Ukrainę. Można jednak zauważyć rosnące przypadki agresji wobec uchodźców.
Ostatnio mamy coraz więcej takich sytuacji… ksenofobiczne [znęcanie się] nad ludźmi pracującymi w sklepach lub hotelach tylko dlatego, że mówią z ukraińskim akcentem - podkreśla Panczenko.
Kampania prezydencka a antyukraińskie nastroje w Polsce
Według BBC zbliżające się wybory prezydenckie pogłębiają społeczne napięcia. "Skrajnie prawicowy populista Sławomir Mentzen, który obecnie zajmuje trzecie miejsce w sondażach, jest zagorzałym antyukraińcem i popiera 'porozumienie' z przywódcą Rosji Władimirem Putinem" - pisze BBC.
Jak dodaje, drugie miejsce w sondażach zajmuje "konserwatysta Karol Nawrocki, który sprzeciwia się członkostwu Ukrainy w UE i NATO oraz pomocy finansowej dla uchodźców, popiera natomiast wysiłek wojenny".
W reportażu pod lupę wzięto także Grzegorza Brauna, który - jak zauważa BBC - zerwał ukraińską flagę z budynku ratusza i regularnie sprzeciwia się "ukrainizacji Polski".
Podkreślono też, że najbardziej proukraińskim kandydatem jest Rafał Trzaskowski, ale i on "obiecał zmniejszenie świadczeń socjalnych dla Ukraińców". Według BBC, za nasilenie antyukraińskich nastrojów odpowiadają nie tylko politycy, ale i rosyjskie działania dezinformacyjne.
Ukraińscy uchodźcy w Polsce
Niedawno Kancelaria Prezydenta poinformowała, że "Polska przeznaczyła na pomoc Ukrainie równowartość 4,91 proc. swojego PKB, z czego 0,71 proc. PKB przeznaczono na bezpośrednie wsparcie kraju, a 4,2 proc. PKB na koszty pomocy ukraińskim uchodźcom".
Portal przywołał dane CBOS z marca 2025 roku, z których wynika, że tylko połowa Polaków popiera obecnie przyjmowanie uchodźców z Ukrainy, podczas gdy dwa lata temu "za" było aż 81 proc.
Źródło: BBC
