Co tak naprawdę oznaczają numery na jajkach? Jakie wybrać?

Kupując jajka, najczęściej kierujemy się ceną, wielkością lub kolorem skorupki, ale to nadrukowany na nich kod dostarcza kluczowe informacje o ich jakości i pochodzeniu. Numery te określają nie tylko warunki hodowli kur, ale także kraj, z którego pochodzą, a nawet konkretne gospodarstwo. Dzięki znajomości systemu oznaczeń możemy świadomie wybierać jajka, które najlepiej odpowiadają naszym oczekiwaniom – zarówno pod względem jakości, jak i etyki produkcji. Warto wiedzieć, co kryje się za tymi liczbami i literami, aby dokonywać mądrych wyborów podczas zakupów.

Każde jajko sprzedawane w sklepie ma specjalny kod nadrukowany na skorupce. Składa się on z trzech części: pierwszej cyfry, która określa system chowu kur, symbolu kraju pochodzenia oraz numeru producenta.

1. Pierwsza cyfra – sposób hodowli kur

• 0 – chów ekologiczny – kury żyją na wolnym wybiegu, karmione są paszą ekologiczną bez sztucznych dodatków.
• 1 – wolny wybieg – kury mogą swobodnie wychodzić na zewnątrz, ale ich pasza nie musi być ekologiczna.
• 2 – chów ściółkowy – kury żyją w zamkniętych halach, ale mogą swobodnie chodzić po ściółce.
• 3 – chów klatkowy – kury są trzymane w klatkach, bez dostępu do naturalnego światła i swobodnego poruszania się.

 2. Symbol kraju pochodzenia

Dwie litery oznaczają kraj, z którego pochodzą jajka, np.:

• PL – Polska
• DE – Niemcy
• FR – Francja

 3. Numer producenta

To indywidualny numer fermy, dzięki któremu można zidentyfikować hodowlę.

Przykładowy kod: 1PL 123456

•  1 – jajko z chowu z wolnego wybiegu
• PL – pochodzi z Polski
• 123456 – numer fermy

Zrozumienie tego oznaczenia powoduje, że możemy świadomie wybierać jajka i decydować, które z nich najlepiej odpowiadają naszym potrzebom.

Czytaj też: Które produkty warto jeść na czczo, a które lepiej omijać?

Jakość jajek zależy od sposobu hodowli kur i ich diety. Wpływa to na wartość odżywczą jaj oraz zawartość składników prozdrowotnych.

 Jajka ekologiczne (0) – najlepszy wybór

 Jajka z chowu ekologicznego pochodzą od kur karmionych naturalną paszą, bez antybiotyków i sztucznych dodatków. Badania wskazują, że zwykle zawierają więcej kwasów omega-3 i witamin niż jajka z hodowli przemysłowych. Ich żółtka są często intensywniejsze w kolorze, co świadczy o wyższej zawartości karotenoidów.

 Jajka z wolnego wybiegu (1) – zdrowa alternatywa

 Kury mają dostęp do świeżego powietrza i naturalnego światła, co korzystnie wpływa na ich zdrowie i skład jajek. Pasza nie musi być ekologiczna, ale jajka te wciąż są lepszej jakości niż te z chowu klatkowego.

 Jajka z chowu ściółkowego (2) – średnia jakość

 Kury przebywają w zamkniętych halach, ale mogą się swobodnie poruszać. Jakość jajek zależy od paszy – w większości przypadków nie różnią się znacząco od jajek z chowu klatkowego.

 Jajka z chowu klatkowego (3) – najmniej etyczne

 Kury w chowie klatkowym żyją w ciasnych klatkach, bez dostępu do naturalnego światła i ruchu. Jajka te zawierają mniej kwasów omega-3, a ich skład zależy od paszy, która często zawiera syntetyczne dodatki. Są najtańsze, ale ich jakość jest najniższa.

 Pod względem zdrowia i wartości odżywczych najlepszym wyborem są jajka ekologiczne (0) lub z wolnego wybiegu (1). Choć są droższe, ich skład i sposób produkcji powodują, że warto po nie sięgać.

Czytaj też: Czy można uzależnić się od jedzenia? Jakie produkty najbardziej uzależniają?

 Wybór jajek to nie tylko kwestia zdrowia, ale także etyki i ochrony środowiska. Sposób hodowli kur wpływa zarówno na ich dobrostan, jak i na ekologię

Warunki życia kur

• Chów ekologiczny (0) i wolny wybieg (1) zapewniają kurom przestrzeń do ruchu i dostęp do świeżego powietrza. Dzięki temu ptaki żyją w mniej stresujących warunkach, co przekłada się na lepszą jakość jaj.
• Chów klatkowy (3) to intensywna produkcja, gdzie kury żyją w ciasnych klatkach, bez dostępu do światła dziennego. Takie warunki prowadzą do stresu i problemów zdrowotnych u zwierząt.

Wpływ na środowisko

• Produkcja jaj ekologicznych wiąże się z mniejszym obciążeniem dla środowiska, ponieważ pasza dla kur pochodzi z upraw bez sztucznych nawozów i pestycydów.
• Hodowle przemysłowe generują duże ilości odpadów, zużywają znaczne ilości wody i przyczyniają się do zanieczyszczenia gleby oraz powietrza.

Czy warto dopłacić za lepsze jajka?

Choć jajka ekologiczne i z wolnego wybiegu są droższe, ich zakup wspiera bardziej humanitarne metody hodowli i zmniejsza negatywny wpływ na środowisko. Wybierając je, nie tylko dbamy o własne zdrowie, ale także przyczyniamy się do poprawy warunków życia zwierząt i ograniczenia skutków przemysłowej produkcji jaj.

 Czy można wybierać jajka z chowu klatkowego?

 Jeśli ktoś nie chce kupować jajek ekologicznych (0) ani z wolnego wybiegu (1), nadal może sięgać po jajka z chowu ściółkowego (2) lub klatkowego (3). Są one tańsze i powszechnie dostępne, a pod względem wartości odżywczych wciąż dostarczają pełnowartościowe białko, witaminy i minerały. Wiele restauracji oraz producentów żywności używa jajek klatkowych, ponieważ są ekonomiczne i spełniają normy bezpieczeństwa. Ważne jest jednak, by zwracać uwagę na świeżość jaj i odpowiednio je przechowywać, niezależnie od ich rodzaju.

1. Test wodny

Najpopularniejsza metoda – wystarczy włożyć jajko do szklanki z zimną wodą:

• Świeże jajko – opada na dno i leży płasko.
• Kilku- lub kilkunastodniowe – unosi się lekko czubkiem do góry.
• Nieświeże – unosi się na powierzchni wody. Lepiej go nie spożywać.

2. Potrząśnięcie jajkiem

Trzymaj jajko blisko ucha i delikatnie potrząśnij:

• Brak dźwięku – jajko jest świeże.
• Słyszalne chlupanie – białko i żółtko zaczęły się rozrzedzać, co oznacza, że jajko nie jest już pierwszej świeżości.

3. Rozbicie jajka na talerzu

Jeśli masz wątpliwości, warto sprawdzić wygląd zawartości:

• Świeże jajko – żółtko jest zwarte i wypukłe, białko gęste.
• Starsze jajko – żółtko się rozpływa, a białko jest rzadkie i wodniste.
• Zepsute jajko – nieprzyjemny zapach i zmieniony kolor.

4. Sprawdzenie daty na opakowaniu

Jajka mają oznaczenie "najlepiej spożyć przed" – zazwyczaj 28 dni od zniesienia. Po tym czasie warto sprawdzić je dodatkowymi metodami, zanim trafią do potraw.

Numery na jajkach informują o ich pochodzeniu i sposobie hodowli. Najlepszym wyborem są jajka ekologiczne (0) i z wolnego wybiegu (1), które mają wyższą wartość odżywczą i pochodzą z lepszych warunków. Warto też sprawdzać ich świeżość prostymi metodami, by cieszyć się pełnią smaku i bezpieczeństwem w kuchni.