Ile jest kontynentów na Ziemi? Choć odpowiedź na to pytanie wydaje się oczywista, również dla ucznia szkoły podstawowej, badania naukowców odkrywają przed nami nowe, fascynujące informacje.
Po trwającej kilka dekad pracy zespół naukowców stworzył mapę Zelandii, nazywanej często ''ósmym kontynentem Ziemi''. Zelandia znajduje się w około 95 procentach pod powierzchnią oceanu, natomiast pozostałe pięć procent tworzy znaną nam Nową Zelandię oraz otaczające ją wyspy.
W związku z tym, że większa część Zelandii znajduje się pod powierzchnią Oceanu Atlantyckiego, sporządzenie jakiejkolwiek mapy było nie lada wyzwaniem. Nie zniechęciło to jednak naukowca Nicka Mortimera, geologa z nowozelandzkiego GNS Science, który od ponad 20 lat kierował zespołem badającym tajemniczy kontynent.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Niedawno zespół zakończył prace nad mapą ''ósmego kontynentu''. Eksperci twierdzą, że tym razem udało im się stworzyć kompletną mapę, która uwzględnia m.in. płaskowyże, wzniesienia i zagłębienia. Opublikowano ją 12 września na łamach czasopisma "Tectonics".
"O ile nam wiadomo, jest to nowość na świecie" – powiedział zagranicznym mediom Mortimer. Eksperci zbadali m.in. skały i próbki osadowe z dna morskiego oraz brzegów wysp tworzących Zelandię. Przeprowadzili również analizę z wykorzystaniem danych sejsmicznych zarejestrowanych w regionie.
Mapa Zelandii - ''ósmego kontynentu''
Zelandia oddzieliła się od superkontynentu Gondwana miliony lat temu, a następnie zatonęła. Obecnie jej znaczna część znajduje się ponad 1000 metrów pod wodami Pacyfiku. Mimo to naukowcy uważają, że możemy mówić o ''ósmym kontynencie''.
Zdaniem naukowców Zelandia zajmuje powierzchnię 5 milionów kilometrów kwadratowych. W przeszłości kontynent został poddany silnym naprężeniom i to one spowodowały, że masa lądowa stała się cienka, a w rezultacie uległa częściowemu zatopieniu (Zelandia tonęła aż do około 25 milionów lat temu - za businessinsider.com).
Według naukowców, Zelandia jest ''kuzynką'' Antarktydy - próbki skał pobrane u wybrzeży Zelandii niemal idealnie odpowiadały geologii Antarktydy Zachodniej. Eksperci uznali, że w przeszłości te dwie masy lądowe były połączone. Mortimer podkreślił, że znaczna część Antarktydy Zachodniej znajduje się pod wodą.
Teraz, gdy geolodzy mają podstawowe pojęcie o zarysie granic Zelandii i jej geologii, mogą prowadzić dalsze badania w bardziej świadomy sposób. Dotyczy to m.in. biologów, którzy chcieliby się dowiedzieć czegoś więcej na temat roślin i zwierząt (m.in. starożytnych pingwinów), które żyły na Zelandii.
