ADHD i uzależnienia. Eksperci: rokowania u tych pacjentów są gorsze
Po substancje psychoaktywne sięga co piąta osoba dorosła z ADHD, u tych pacjentów gorsze są rokowania i większe ryzyko nawrotu uzależnienia – twierdzą eksperci. Wskazują, że w rozumieniu i leczeniu uzależnień, szczególnie u osób z ADHD, może pomóc nowa koncepcja tzw. umysłu predostatycznego. Na czym ona polega?
ADHA i uzależnienia. Co mówią eksperci?
Podczas 48. Zjazdu Naukowego Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego w Krakowie, specjaliści omówili związki między ADHD (zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi) a uzależnieniami.
Dr n. med. Gniewko Więckiewicz ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego przedstawił dane, które pokazują, że co piąta osoba dorosła z ADHD sięga po substancje psychoaktywne. U tych pacjentów rokowania są gorsze, a ryzyko nawrotu uzależnienia wyższe.
Czym właściwie jest wolność słowa? Czy potrzebne nam są regulacje?
Podkreślono jednak, że leki psychostymulujące, podawane osobom z ADHD, nie zwiększają u nich ryzyka uzależnienia. Mówił o tym dr Konrad Jurczakowski, psychiatra z Warszawy, specjalizujący się w leczeniu pacjentów z uzależnieniami i ADHD.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
ADHD i uzależnienia. Koncepcja umysłu predostatycznego
Dr hab. Sławomir Murawiec powiedział, że trudne zagadnienie ADHD i większego niż u innych ryzyka uzależnienia może tłumaczyć nowa koncepcja, oparta na modelu tzw. umysłu predostatycznego.
Model ten zakłada, że emocje i zachowania są reakcją na przewidywanie ryzyka lub nagrody. Z tego wywodzi się nazwa, "umysł predostatyczny". Umysł działa jako mechanizm predykcyjny, minimalizując rozbieżności między oczekiwaniami a rzeczywistością.
Mechanizmy uzależnień
Według eksperta, "uzależnienie postrzegane jest jako chroniczna deregulacja układów organizmu". Taka deregulacja może przyczynić się do utrzymywania się zachowań poszukiwawczych lub nałogowych, pomimo ich negatywnych konsekwencji.
U osób z ADHD tryb alarmowy, związany z przewidywaniem ryzyka, może być aktywowany częściej i intensywniej, co prowadzi do impulsywnych zachowań.
Zażywanie narkotyków powoduje jedynie krótkotrwałe osiągniecie równowagi i rzadko pomaga w adekwatnej reakcji na bodźce środowiska, co z kolei może ponownie wywołać tryb alarmowy – tłumaczy dr hab. Murawiec.
Specjalista przypomina, że zażywanie substancji psychoaktywnych może wpływać na korę przedczołową oraz funkcje wykonawcze i podejmowanie decyzji, podtrzymując zachowania uzależnieniowe i dodatkowo osłabiając samokontrole w dłuższej perspektywie.
Przewlekła aktywacja trybów alarmowych i poszukiwania prowadzi do kompulsywnych zachowań, które mają charakter uzależniający, jednocześnie utrudniając powrót do równowagi. Dlatego leczenie ADHD z uwzględnieniem tych mechanizmów może pomóc zapobiegać rozwojowi i utrzymywaniu się uzależnień – przekonuje dr hab. Sławomir Murawiec.
Źródło: PAP
