#retro Święta według nazistów
Wiesz, że gwiazdka będzie fatalna
Wszyscy chyba znają to zdjęcie pod postacią mema: "Wiesz, że gwiazdka będzie fatalna, gdy wracasz z łazienki, a twoje miejsce przy stole zajął Hitler". Ale co właściwie pokazuje to zdjęcie? Kiedy je zrobiono? Postanowiliśmy to sprawdzić.
Oryginalna fotografia znajduje się w izraelskim muzeum ofiar holokaustu w Izraelu. Gdy zajrzeć do archiwów Yad Vashem, przy zdjęciu widnieją dwie informacje. Po pierwsze, Adolf Hitler zasiadł do wigilijnej wieczerzy z rannymi żołnierzami. Po drugie, to wigilia Bożego Narodzenia 1939 r. Propagandowe zdjęcia jak to powyżej robiono aż do końca wojny. Szczególnie ważne były te świąteczne, mające podnosić morale w najbardziej trudnym okresie. Gdy dowództwo świętowało w Berlinie, żołnierze z dala od domu myśleli tylko o tym, jak przeżyć i wrócić do rodzin. Widać to szczególnie po fotografiach z frontu.
Hakenkreuz zamiast gwiazdy
W nazistowskich Niemczech próbowano połączyć wielowiekową chrześcijańską tradycję Bożego Narodzenia z ideologią narodowosocjalistyczną. Pierwsze, co usunięto, to Jezus. Choć przy okazji świąt w 1921 r. Adolf Hitler wygrażał Żydom w monachijskiej piwiarni, że "tchórzliwie przybyli wyzwoliciela świata do krzyża", paradoksalnie po latach sam usunął Chrystusa ze swoich przemówień.
Na oficjalnych uroczystościach partyjnych promowano nową wersję Bożego Narodzenia. Zestawiono ze sobą świeckie elementy tradycji jak choinkę i prezenty, a odniesienia do chrześcijańskiej wiary próbowano zastąpić dużo starszymi nawiązaniami do świąt pogańskich. Wszelkie ozdoby i pieśni sekularyzowano. Na choince zamiast gwiazdy betlejemskiej widniała swastyka. W wielu kościołach nadal jednak obchodzono Boże Narodzenie w tradycyjny sposób.
Propaganda
Nationalsozialistische Volkswohlfahrt (NVS), czyli partyjna organizacja odpowiedzialna za dystrybucję pomocy społecznej, szczególnie mocno akcentowała przedświąteczną działalność. Propagandziści III Rzeszy chętnie pokazywali, że władza dba o najbiedniejszych.
Na zdjęciu z grudnia 1935 roku widać akcję przygotowywania świątecznych paczek.
Potrzebujący
Pozowane zdjęcie z biedną niemiecką rodziną odbierającą świąteczne paczki od NSV.
Na froncie
Panowie na zdjęciu to ostatnia linia obrony Niemiec. Volkssturm był formacją o charakterze pospolitego ruszenia. Powołał ją 25 września 1944 roku sam Adolf Hitler.
To ich pierwsze i ostatnie Boże Narodzenie na froncie.
Dzieci
Partia dbała, by kraj widział, jak młodzi Niemcy piszą grupowo kartki świąteczne do ojców i braci na froncie. W tym przypadku polskim.
Fotografię wykonano w Berlinie 19 listopada 1939 roku.
Po drugiej stronie Atlantyku
Amerykańska Liga Antynazistowska jeszcze w 1935 r. przed Bożym Narodzeniem nakłaniała ludzi, by nie kupowali robionych w Niemczech ozdób i zabawek choinkowych.
Ozdoby?
Takie gustowne lampki mogli powiesić na choince obywatele III Rzeszy.
Druhowie
Adolf Hitler i gauleiter Josef Wagner podczas spotkania świątecznego z 1200 członkami SA i SS w monachijskim hotelu Wagner.
Zdjęcie wykonano 24 grudnia 1935 roku. Kilka lat później drogi obu panów rozeszły się. Wagnera aresztowano po zamachu dokonanym przez Stauffenberga latem 1944 roku.
Pocztówki
Jeżeli Niemcy wysyłali sobie kartki z życzeniami świątecznymi, o wybór właściwych wzorów dbała Poczta Rzeszy.
Święta z Hitlerem
Zamiast klasycznych życzeń "Frohe Weihnachten (Szczęśliwych...) jest Deutsche, czyli "niemieckiego Bożego Narodzenia"