Mija 130 lat od przełomowego wynalazku Kazimierza Prószyńskiego

130 lat temu Kazimierz Prószyński zaprezentował pleograf, urządzenie kluczowe dla rozwoju kinematografii. Jego innowacje otworzyły nowe możliwości dla filmowców, a sam Prószyński stał się jednym z pionierów tej dziedziny.

Kazimierz Prószyński i jego wynalazek aeroskop.Kazimierz Prószyński i jego wynalazek aeroskop.
Źródło zdjęć: © Getty Images, YouTube
oprac.  AWWA

Kazimierz Prószyński, polski wynalazca, na przełomie listopada i grudnia 1894 r. przedstawił światu pleograf, urządzenie do kręcenia i wyświetlania filmów. Aparat ten fotografował ok. 50 klatek na sekundę, co zapewniało płynność ruchu podczas projekcji. Pleograf był jednym z pierwszych urządzeń tego typu, wyprzedzając wynalazki braci Lumiere. Judyta Pawlak z Muzeum Kinematografii w Łodzi podkreśla, że Prószyński był kluczową postacią w historii kinematografii.

Możemy uznać Kazimierza Prószyńskiego za pierwszego człowieka, zarówno światowej, jak i polskiej kinematografii. Jego wynalazki były absolutnie kluczowe, jeśli chodzi o rozwój kinematografii i otworzyły przed filmowcami zupełnie nowe możliwości kręcenia filmów — powiedziała Pawlak w rozmowie z PAP.

Zobaczyła, co robi mężczyzna. Skandaliczna reakcja. Pokazali nagranie

Prószyński nie poprzestał na pleografie. W 1898 r. zaprezentował biopleograf, który eliminował migotanie obrazu, co pozwalało na kręcenie dłuższych filmów. Jego innowacje przyczyniły się do rozwoju filmów dokumentalnych i reportaży, a także umożliwiły synchronizację dźwięku z obrazem dzięki kinofonowi.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Dalsze osiągnięcia i wyzwania

W 1909 r. Prószyński skonstruował aeroskop, pierwszą ręczną kamerę filmową z automatycznym napędem. Jego wynalazki były doceniane w Europie, a w 1911 r. zlecono mu filmowanie koronacji króla Jerzego V. Mimo sukcesów technicznych, Prószyński nie osiągnął sukcesu komercyjnego. Jak wyjaśnia Judyta Pawlak, brak funduszy i skupienie na dostępności urządzeń dla szerokiej publiczności były głównymi przeszkodami.

Prószyński założył Towarzystwo Udziałowe Pleograf, które produkowało krótkie filmy fabularne i dokumentalne. Jego dzieła, takie jak "Podlewanie kwiatów przez ogrodnika" czy "Pan Twardowski", stały się znane w Polsce. W 1913 r. stworzył pierwsze filmy dźwiękowe, co było kolejnym krokiem w rozwoju kinematografii.

Kazimierz Prószyński, mimo trudności finansowych, pozostawił trwały ślad w historii filmu. Jego wynalazki, takie jak pleograf i aeroskop, były pionierskie i wpłynęły na rozwój technologii filmowej. Prószyński zmarł w 1945 r. w obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen, ale jego dziedzictwo żyje dalej, inspirując kolejne pokolenia filmowców.

Wybrane dla Ciebie
Wygrała 120 mln euro. Większości już nie ma. Zaskakujące, co zrobiła
Wygrała 120 mln euro. Większości już nie ma. Zaskakujące, co zrobiła
Jechał rowerem. I nagle coś takiego. "Kaptur, słuchawki"
Jechał rowerem. I nagle coś takiego. "Kaptur, słuchawki"
Zacznie się 8 grudnia. Niż w drodze do Polski
Zacznie się 8 grudnia. Niż w drodze do Polski
Wielka ewakuacja w Wielkiej Brytanii. Zatrzymano dwóch Polaków
Wielka ewakuacja w Wielkiej Brytanii. Zatrzymano dwóch Polaków
Amerykanie mają dość. Sondaż mówi wszystko
Amerykanie mają dość. Sondaż mówi wszystko
Zobaczył karteczkę. Wściekł się. "To jest nielegalne"
Zobaczył karteczkę. Wściekł się. "To jest nielegalne"
Skandal w szkole. Młodzi Austriacy zrobili taką budowlę
Skandal w szkole. Młodzi Austriacy zrobili taką budowlę
Głośno o zachowaniu Trumpa. Wszystko się nagrało
Głośno o zachowaniu Trumpa. Wszystko się nagrało
Wigilia 2025 wolna nie dla wszystkich. Sprawdź zawody
Wigilia 2025 wolna nie dla wszystkich. Sprawdź zawody
Walczył z Rosjanami. Hoang Tran skazany
Walczył z Rosjanami. Hoang Tran skazany
Przyłapani w Rossmannie. Ich twarze zobaczą wszyscy. Komunikat policji
Przyłapani w Rossmannie. Ich twarze zobaczą wszyscy. Komunikat policji
Polacy odwołują urlopy. Pogoda zaskoczy?
Polacy odwołują urlopy. Pogoda zaskoczy?