Placki ziemniaczane, pączki i gra w karty. Tak wygląda Chanuka
Chanuka to radosne święto żydowskie, które upamiętnia cud sprzed 2 tys. lat. Kluczowym elementem jest zapalanie świateł, a na stołach królują placki ziemniaczane i pączki. Dorośli grają w karty, a dzieci w drejdla – mówi Piotr Kowalik z Muzeum POLIN w rozmowie z Polską Agencją Prasową.
Chanuka, znana jako Święto Poświęcenia, to żydowskie święto, które upamiętnia ponowne poświęcenie Świątyni Jerozolimskiej w 165 r. p.n.e. Jest to ośmiodniowe święto historyczne, które ma swoje stałe miejsce w kalendarzu żydowskim od ponad 2 tys. lat. Piotr Kowalik, specjalista ds. judaistyki z Muzeum POLIN, wyjaśnia, że Chanuka nie jest świętem biblijnym, lecz powstała w wyniku ważnych wydarzeń historycznych.
Chanuka, znana jako "święto światła", obchodzona jest na pamiątkę odzyskania Świątyni Jerozolimskiej i cudu, gdzie niewielka ilość oliwy paliła się przez osiem dni. Każdego roku, w okresie tego święta, Żydzi zapalają dziewięcioramienny świecznik zwany chanukiją zarówno w domach, jak i w miejscach publicznych. Obchody rozpoczyna się 25 dnia miesiąca kislew, co w kalendarzu gregoriańskim zazwyczaj przypada w grudniu.
W tym roku święto zaczyna się 25 grudnia 2024 i kończy 2 stycznia 2025 r. Najważniejszym elementem obchodów jest zapalanie świateł chanukowych. Każdego wieczoru zapala się o jedno światło więcej, aż do pełnego blasku ośmiu świateł ostatniego dnia. Tradycyjnie używa się lampek oliwnych, choć często zastępują je świece.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Raj dla fanów pysznego jedzenia. Europejski region kusi kuchnią
Cud Chanukowy
Cud Chanukowy miał miejsce w starożytnej Judei podczas wojny o wolność religijną. Żydowscy powstańcy Machabeusze walczyli z armią Seleucydów, która próbowała narzucić hellenizację. Po wyzwoleniu Jerozolimy Żydzi wznowili kult w Świątyni, ale brakowało oliwy do menor. Znaleziono jedynie małe naczynie, które wystarczyło na jeden dzień, lecz oliwa paliła się przez osiem dni, co uznano za cud.
W Polsce Chanuka obecna jest również w przestrzeni publicznej, gdzie odbywają się uroczyste zapalenia chanukiji. Takie ceremonie miały miejsce m.in. we wnętrzach Sejmu, mimo kontrowersji związanych z zachowaniami niektórych posłów. Incydenty te jednakże stają się okazją do głębszego zrozumienia i rozmów na temat znaczenia Chanuki w społeczeństwie.
Radosne obchody
Chanuka to czas radości i spotkań rodzinnych. Na stołach królują potrawy smażone na oliwie, takie jak placki ziemniaczane i pączki. Tradycja kulinarna podkreśla związki Chanuki z historią oraz jej ciągłe kultywowanie w nowych pokoleniach, przynosząc jednocześnie wspomnienia i jedność wśród społeczności żydowskiej.
Dorośli grają w karty, a dzieci w drejdla. Drejdel to czworoboczny bączek z literami hebrajskimi, które symbolizują cud Chanukowy. Gra polega na zbieraniu fantów, a jej zasady różnią się w zależności od liter, które wypadną.
Chanuka jest świętem, które łączy tradycję z radością, przypominając o cudzie i walce o wolność religijną. To czas, kiedy światło chanukowe rozświetla domy i serca, manifestując pamięć o dawnych wydarzeniach.
