*Odręczne zapiski na glinianych płytkach pochodzą z roku 600 przed naszą erą. *Naukowcy sądzą, że ich autorami jest od 4 do 6 różnych osób. Ten fakt ma sugerować, że umiejętność pisania i czytania w królestwie Judy była dużo bardziej powszechna, niż sądzono. Odczytano tam m.in. zamówienie zastępcy kwatermistrza na wino, olej i mąkę oraz notatki z apeli z uwagami o obecności żołnierzy. Spisano je w starohebrajskim języku, posługując się alfabetem aramejskim.
Chodzi tu o szeregowych żołnierzy na odległej od Jerozolimy placówce. To nie byli analfabeci. Pisali prostym językiem, ale bez błędów ortograficznych. W tamtych czasach musiał zatem istnieć rozwinięty system kształcenia. Oznacza to, że już wtedy istniała możliwość spisania sporych fragmentów Starego Testamentu - przekonuje Israel Finkelstein, archeolog z Uniwersytetu Tel Awiwu w Izraelu.
Debata o momencie spisania Starego Testamentu i Tory jest długa i zażarta. W średniowieczu sądzono, że teksty powstawały na bieżąco i opisywały wydarzenia w chwili, gdy miały miejsce. Dziś przyjmuje się, że Księga Powtórzonego Prawa, część Księgi Rodzaju, Jozuego czy Księgi Królewskie powstały już po zniszczeniu Jerozolimy przez Nabuchodonozora w 586 roku i wygnaniu elity królestwa Judy do Babilonu.
Po zniszczeniu pierwszej świątyni wykształceni mieszkańcy Izraela albo zginęli albo uciekli. Po następnych dwóch stuleciach nie pozostały żadne archeologiczne artefakty z próbkami pisma. Mocno wątpliwe, by te księgi Tory i Starego Testamentu powstały zatem dopiero po upadku Jerozolimy - tłumaczy Finkelstein.
Ceramiczne płytki z małego wojskowego fortu są prawdziwym skarbem. Zdaniem naukowców kąśliwe uwagi dowódcy, by żołnierze nie spóźniali się na zbiórkę czy zamówienie dwóch osłów z ładunkiem mąki, zmieniają naszą wiedzę o czasie powstania najstarszych tekstów religijnych chrześcijańskiej cywilizacji.
Zobacz także:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
