Za trądzik u dorosłych odpowiadają nie tylko zmiany hormonalne, ale również niektóre produkty spożywcze, stres oraz zażywane leki. Choć jest to problem głównie natury estetycznej, obejmujący twarz, plecy czy klatkę piersiową, bezwzględnie wymaga on odpowiedniego leczenia. W trakcie kuracji niezwykle ważna jest również odpowiednia pielęgnacja skóry trądzikowej.
Czym jest trądzik młodzieńczy?
Trądzik pospolity to choroba zapalna gruczołów łojowych o charakterze przewlekłym, dla której charakterystyczne są wykwity zapalne takie jak krosty i grudki jak i zmiany łagodne, w postaci zaskórników otwartych i zamkniętych. Jak już zostało wspomniane, w większości przypadków trądzik pojawia się w okolicach silnie łojotokowych, czyli twarzy i pleców, rzadziej dekoltu. Do głównych przyczyn trądziku zalicza się:
- Zwiększoną produkcję łoju (kontrolowaną m.in. przez androgeny);
- Kolonizację gruczołów przez bakterie z rodziny Propionibacterium (głównie Propionibacterium acnes);
- Zablokowanie ujścia gruczołu włosowo-łojowego przez czop z komórek naskórka;
- Reakcję zapalną organizmu;
- Czynniki genetyczne.
Jedną z najbardziej powszechnych odmian trądziku pospolitego jest trądzik młodzieńczy, występujący pomiędzy 10. a 18. rokiem życia. W zależności od stopnia rozwoju może przybierać różne postacie, najczęściej jednak występuje w formie:
- Zaskórników – najbardziej łagodna postać trądziku, pojawiająca się nie tylko na twarzy, ale w dużej ilości także na plecach, ramionach oraz dekolcie;
- Krostek – wywołanych stanem zapalnym wokół gruczołów łojowych;
- Cyst – najczęściej wypełnionych ropą, świadczących o tym że stan zapalny objął także głębsze warstwy skóry. W ich przypadku mogą pozostawać blizny.
Zmiany trądzikowe w przypadku trądziku młodzieńczego na twarzy pojawiają się przede wszystkim w tzw. strefie T. U podłoża trądziku młodzieńczego leży nieprawidłowe funkcjonowanie gruczołów łojowych wywołane zmianami hormonalnymi. Nadmierna produkcja sebum powoduje zaczopowanie ujścia gruczołów, w wyniku czego dochodzi do namnażania się w ich wnętrzu bakterii beztlenowych, wywołującego stany zapalne. Udowodniono także, że istotną rolę odgrywa tu skład samego sebum. Zawarte w nim duże ilości prozapalanych lipidów także sprzyjają powstawaniu zapalnych zmian trądzikowych.
Trądzik dorosłych
Inną, ale coraz bardziej powszechną postacią trądziku, jest trądzik u dorosłych. Według statystyk dotyka on coraz większą grupę naszego społeczeństwa, w tym ponad 50% dorosłych kobiet w wieku 30-40 lat. Z tego względu przez wielu uważany jest wręcz za chorobę cywilizacyjną. Wbrew pozorom nie występuje on wyłącznie u osób, które borykały się z trądzikiem w młodości. Przyczyny jego powstawania nie są do końca znane, jednak z pewnością znaczącą rolę odgrywa tu stres i nieprawidłowa dieta. Stres powoduje bowiem wzrost syntezy androgenu, który jak już zostało wspomniane odpowiada za zwiększoną produkcję łoju. Podobne działanie ma również insulina, której wzrost obserwuje się zwłaszcza przy spożyciu dużej ilości pokarmów o wysokim indeksie glikemicznym. Nie bez znaczenia są także zmiany hormonalne, dlatego trądzik u dorosłych jest charakterystyczny dla kobiet z zaburzeniami endokrynologicznymi, takimi jak hiperprolaktynemia czy zespół policystycznych jajników.
W przeciwieństwie do trądziku młodzieńczego, trądzik u dorosłych pojawia się przede wszystkim w obrębie tzw. strefy U, czyli na linii żuchwy, brodzie oraz skroniach i ma dużo łagodniejszy przebieg, choć przeważają w tym przypadku głębokie, bolesne zmiany skórne. Co ważne, trwa on także zdecydowanie dłużej i nieleczony może utrzymywać się nawet przez kilka lat, negatywnie wpływając na poczucie kobiecej atrakcyjności i powodują m.in. stany depresyjne.
Walka z trądzikiem – od czego zacząć?
Leczenie trądziku, zarówno u osób młodych jak i u osób dorosłych to czasochłonne i trudno przedsięwzięcie. Walka z trądzikiem każdorazowo wymaga bowiem indywidualnego podejścia i najlepiej konsultacji ze specjalistą. Co prawda w przypadku łagodnej postaci ukrywanie zmian pod makijażem nie należy do trudnych zadań, a ukojenie i pomoc w redukcji objawów mogą przynieść dobrej jakości kosmetyki apteczne, jednak w większości przypadków wskazana jest jednak konsultacja dermatologiczna.
Aby terapia była skuteczna, często ma ona charakter skojarzony i łączy stosowanie preparatów miejscowych, zawierających takie składniki jak kwas azelainowy, retinoidy (pochodne witaminy A) czy nadtlenek benzoilu z uogólnioną terapią antybiotykami lub izotretoiną. Przed rozpoczęciem leczenia warto sprawdzić także swój stan zdrowia, a w trakcie terapii, ze względu na możliwe działanie teratogenne niektórych leków, unikać zachodzenia w ciążę czy intensywnego opalania się. Oprócz tego walka z trądzikiem powinna także obejmować zmianę stylu życia i odpowiednią pielęgnację skóry.
Na szczególną uwagę w terapii łagodnych zmian zasługuje kwas azelainowy, który wykazuje wielokierunkowe działanie na objawy trądziku:
- Działa przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie, likwidując zaczerwienienie i hamując rozwój bakterii z gatunku Propionibacterium;
- Zmniejsza wydzielanie sebum;
- Zapobiega powstawaniu zaskórników.
Cera trądzikowa – znaj swojego wroga!
W leczeniu problemu jakim jest trądzik młodzieńczy oraz trądzik u dorosłych bardzo ważna jest odpowiednia pielęgnacja. Cera trądzikowa wymaga bowiem wielowymiarowego działania, nie tylko w zakresie używanych kosmetyków, ale także zmiany niektórych nawyków. Osoby borykające się z problemem jakim jest trądzik powinny unikać nadmiernego dotykania swojej twarzy, zwłaszcza brudnymi rękami, a także regularnie zmieniać pościel i ręczniki. Te z pozoru błahe działania w znacznym stopniu pomagają zmniejszyć ilość bakterii i zanieczyszczeń na twarzy. Warto również wyeliminować ze swojego jadłospisu niektóre produkty, w tym przede wszystkim:
- Produkty zawierające duże ilości soli, cukru oraz tłuszczów;
- Pełne konserwantów, sztucznych barwników i innych chemicznych dodatków,
- Słodycze, przekąski i fast foody,
- Alkohol,
- Czekoladę,
- Ostre przyprawy.
Jeżeli natomiast chodzi o kosmetyki stosowane przy problemie, jakim jest trądzik, ważne, by były one łagodne dla skóry i nie potęgowały efektu wysuszenia, często stanowiącego skutek uboczny terapii przeciwtrądzikowej. Najlepszym rozwiązaniem są, przeznaczone specjalnie dla osób z problemem jakim jest cera trądzikowa, kosmetyki z serii Iwostin Purritin. Zawierają one w swoim składzie substancje aktywne skutecznie redukujące przyczyny trądziku, a dodatkowo także składniki o działaniu nawilżającym i łagodzącym podrażnienia i zaczerwienienia. W serii tej znajdziemy zarówno kosmetyki myjące, w formie żelu czy delikatnej pianki, ale także tonizujące i nawilżające.
Wiele kobiet popełnia błąd, zapominając o toniku. Jest to istotny element codziennej pielęgnacji, ponieważ przywraca skórze prawidłowe pH i zwęża pory, regulując wydzielanie sebum. O nawilżanie z kolei można zadbać stosując odpowiedni krem do cery trądzikowej, najlepiej osobny na noc i na dzień. Ze względu na fakt, iż większość kobiet aplikuje w ciągu dnia na skórę kosmetyki maskujące niedoskonałości, krem do cery trądzikowej na dzień powinien być lekki i mieć działanie matujące. Natomiast na noc można bez obaw zastosować silnie nawilżający krem, najlepiej dodatkowo uzupełniony o składniki aktywne o działaniu przeciwtrądzikowym.
Latem należy także pamiętać o ochronie przed słońce, bowiem mitem jest, że słońce ma działanie lecznicze na trądzik. Choć początkowo widoczna jest poprawa, tak naprawdę poprzez wysuszenie skóry i stymulację jej rogowacenia nasila łojotok i powoduje wysyp krostek i ropnych wyprysków. Podsumowując więc, idealna pielęgnacja cery trądzikowej powinna obejmować produkty o działaniu łagodzącym i nawilżającym, jednocześnie zawierając składniki o działaniu redukującym niedoskonałości.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
Źródła:
https://docplayer.pl/5169706-Substancje-w-preparatach-do-pielegnacji-cery-tradzikowej.html
A. Szmurło: Nowe spojrzenie na etiopatogenezę trądziku; Dermatologia Praktyczna; 2013
https://journals.viamedica.pl/ginekologia_polska/article/download/46225/33014
https://www.woia.pl/dat/attach//1142_praca-specjalizacyjna-farmacja-apteczna-mkamus.pdf
https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/74475,tradzik-pospolity
http://www.wbc.poznan.pl/Content/366245/index.pdf
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
