Ceny nie spadną z automatu o podatek VAT. Izba handlu rozwiewa wszelkie wątpliwości

Drożyzna daje się wszystkim we znaki. Rząd, obarczany przez opozycję za rekordową inflację, postanowił ulżyć portfelom Polaków. Zapowiedział obniżkę podatku VAT z 5 do 0 proc. na większość produktów spożywczych pierwszej potrzeby.

Osoby, które spodziewają się, że od lutego z dnia na dzień ceny jedzenia spadną o 5 proc., mocno się rozczarują. Przyznaje to sam wiceprezes Polskiej Izby Handlu (PIH), która jest najważniejszym głosem branżowym w kraju. Maciej Ptaszyński zauważa, że cena na półce nie wynika z arbitralnej decyzji sprzedawcy, a jest wynikiem złożonego procesu, w którym bierze udział wiece podmiotów.

Czytaj więcej: Drogo w sklepach. Zobacz, za co musimy płacić więcej

Liczni eksperci ekonomiczni i praktycy rynku zwracają uwagę, iż część podmiotów łańcucha dostaw może próbować zwiększyć swoją rentowność wykorzystując do tego obniżkę VAT i oferując handlowi, czyli hurtownikom i detalistom produkty w wyższych cenach, co przynajmniej zniweluje efekt obniżonego podatku - wskazuje wiceprezes Maciej Ptaszyński, cytowany przez wiadomoscihandlowe.pl.

Ptaszyński dodaje, że w efekcie konsumenci tej zmiany nie odczują. Tłumaczy, że obniżenie ceny detalicznej w jednym punkcie zapewne będzie w większości przypadków natychmiast zniwelowane przez stały wzrost cen związany kosztami wytworzenia, transportu, energii itp.

Czytaj więcej: Milion klientów dostało pisma z podwyżką cen prądu. Firma wyjaśnia zamieszanie

Przedstawiciel PIH przypomina, że zapowiadaną przez rząd obniżką VAT będą objęte artykuły niskomarżowe. Są to m.in.: mięso, produkty mleczarskie, warzywa, zboża, tłuszcze jadalne, lody, niektóre napoje oraz owoce tropikalne i cytrusowe, ciastka, zupy i buliony, niektóre przyprawy. W ich przypadku zmiany będą groszowe.

Ptaszyński postrzega obniżkę VAT i działania rządu w ramach tarczy antyinflacyjnej jako próbę leczenia objawowego. Nie jest to więc oczekiwane przez wszystkich rozwiązanie systemowe. Sugeruje, że zmniejszaniem podatków można głównie pobudzić konsumpcję, ale nie stłamsić wysoką inflację.

W większości przypadków nie ma więc co liczyć na pełne 5 proc. obniżki w porównaniu do obecnych cen. Ekonomiści Credit Agricole szacują, że będzie to raczej o połowę mniejsza przecena.

Czytaj więcej: Kosmiczna cena kanapki na krakowskim lotnisku. "Dwa kroki przed inflacją"

Przykład? Produkt wyceniany teraz na 10,50 zł brutto (przy 5 proc. stawce VAT) w warunkach pełnego przeniesienia obniżki stawki VAT do zera staniałby do 10,00 zł (-4,8 proc.). Eksperci CA oczekują jedynie obniżki do 10,25 zł (-2,4 proc.).

Trzeba pamiętać, że obniżka VAT ma obowiązywać pół roku. Co po tym czasie? Ekonomiści CA spodziewają się, że na ceny zostanie przeniesione 90 proc. podwyżki VAT z 0 do 5 proc. Ostatecznie cena brutto analizowanego produktu mogłaby wynieść 10,71 zł. To oznaczałoby wzrost o 2 proc. w porównaniu do początkowej ceny sprzed obniżki VAT.