W opublikowanej w tym tygodniu książce "Przestaliśmy rozumieć świat. Alienacja Niemiec od przyjaciół" Marschall krytykuje niemieckich polityków za skłonność do "prawienia kazań" Polakom i innym partnerom z UE, przy równoczesnym braku gotowości do wysłuchania i uwzględnienia ich argumentów.
Krytyka dotyczy też niemieckiej polityki wobec Polski. W Berlinie "z nostalgią" wspomina się czasy przed rokiem 2015, gdy w Warszawie rządziła liberalna PO i oba kraje realizowały wiele wspólnych projektów.
Za mało kontaktów z PiS
"Zbyt mało zachodnich polityków szukało kontaktów z PiS, gdy partia ta była w opozycji. Ten zarzut działa jednak także w drugą stronę: typowi przedstawiciele PiS też nie zabiegali o kontakty z liberałami, lecz wygodnie usadowili się w roli ofiar - nierozumianych przez świat narodowych konserwatystów" - pisze Marschall.
"Europa nie będzie się rozwijać, jeżeli Polska nie będzie chciała wyjść z tego kąta i jeśli nie zostanie z niego przez innych wyprowadzona" - uważa autor.
Zdaniem Marschalla nie ma szans na to, by PiS zaakceptował propozycję przekazania dalszych kompetencji ze szczebla narodowego na szczebel unijny oraz pogodził się z ideą "trzonu Europy". Jednak dialog z narodowymi konserwatystami może doprowadzić do tego, że polskie władze nie będą "automatycznie" odrzucać czy hamować proeuropejskich inicjatyw.
Traktować poważnie partnerów
"Niemcy powinni przemyśleć i zrewidować swoje stanowisko w wielu kwestiach oraz poważnie traktować argumenty partnerów" - uważa Marschall, powołując się na rozmowy z przedstawicielami obozu władzy i opozycji w Warszawie. Jego zdaniem krytyka PiS pod adresem Niemiec jest częściowo słuszna.
Wśród przykładów publicysta wymienia politykę obronną. Berlin powinien wreszcie zdecydować się na "uczciwy" wkład finansowy w dziedzinie wojska i obronności, czego od dawna domagają się partnerzy z NATO - ocenia.
Jak dodaje, forsowanie przez Niemcy wysokich standardów socjalnych odbierane jest na wschodzie Europy jak "ukryty protekcjonizm", o czym świadczy konflikt o unijne przepisy dotyczące kierowców ciężarówek.
Zdaniem autora koła rządowe w Warszawie zdają sobie sprawę z rozczarowania panującego wśród przyjaznych Polsce polityków w Niemczech, spowodowanego obecną polityką PiS i antyniemiecką retoryką.
Deficyt pomysłów
Brak jednak pomysłów, co należałoby zrobić, aby przezwyciężyć ten impas. "Oczekuje się, że to strona niemiecka przedstawi propozycje. Na pytania, w jakich punktach Warszawa mogłaby ewentualnie wyjść Niemcom naprzeciw, pada odpowiedź: zareagujemy, jeżeli pojawią się akceptowalne propozycje z Brukseli czy Berlina" - czytamy w książce Marschalla.
- Jeśli chodzi o relacje polsko-niemieckie, znajdujemy się w bardzo trudnej sytuacji, ponieważ obie strony okopały się bardzo mocno na swoich pozycjach i uważają, że ich interesy nie są i nie chcą być realizowane przez drugą stronę - powiedział Marschall w rozmowie z "Deutsche Welle".
- Biorąc pod uwagę sytuację na świecie, nie możemy sobie pozwolić na pielęgnowanie naszych animozji tak, jakby świat wokół nas nie istniał - dodał publicysta.
Polski rząd powinien zrezygnować z pasywnej postawy i powinien kształtować politykę w UE, zamiast biernie wyczekiwać - uważa Marschall. - Wyjdziemy z okopów, jeżeli uznamy, że istnieją tematy, w których druga strona ma trochę racji, jeżeli wyjdziemy sobie naprzeciw - podkreśla.
Energia i Nord Stream2 do poprawki
Zdaniem Marschalla, Niemcy muszą zmienić swoje podejście do polityki energetycznej i do gazociągu Nord Stream2. - Niemiecki rząd mógłby oświadczyć, że rozumie, iż Polska nie może tak po prostu kopiować niemieckiej polityki energetycznej i to nie z powodów ideologicznych, lecz dlatego, że węgiel ma kluczowe znaczenie dla Polski dla zachowania miejsc pracy i dla finansów. Berlin mógłby to uznać, zamiast stale naciskać - mówi autor.
Polska mogłaby natomiast uznać publicznie rolę Bundeswehry w ochronie wschodniej flanki NATO, zamiast ograniczać się wyłącznie do wdzięczności wobec USA - tłumaczy Marschall.
Jeżeli klimat w relacjach polsko-niemieckich ulegnie poprawie, można będzie znaleźć wiele obszarów, gdzie nasze interesy pokrywają się - uważa publicysta.
Niemcy wzorem dla świata?
Książka Marschalla zawiera bardzo krytyczną ocenę niemieckiej polityki. Autor wytyka rodakom, że traktują swoje poglądy jak uniwersalną receptę dla wszystkich i chcą, by wszyscy stali się tacy jak oni.
Niemcy - pisze Marschall - uważają się za wzorowych Europejczyków, którzy podporządkowują swoje narodowe ambicje wspólnemu dobru - UE, sprawiają wrażenie społeczeństwa "postnarodowego", co jednak nie odpowiada prawdzie. "W rzeczywistości Niemcy też realizują swoje interesy, które nierzadko kolidują z interesami europejskimi" - dodaje.
"Kryzys uchodźczy w 2015 roku dobitnie wykazał, że sprawowanie przywództwa nie jest możliwe, gdy Niemcy roszczą sobie ambicje do kierowania, ale wyznaczają kierunek, w którym inni nie chcą podążać" - czytamy w książce Marschalla.
Sąsiad Rosja?
Marschall zarzuca swoim rodakom idealizowanie Rosji i przecenianie jej znaczenia. Polemizuje z powszechną w Niemczech tezą, że "bez Rosji niemożliwy jest pokój". "Po 18 latach z Putinem można śmiało powiedzieć, że z Rosją pokój też najwyraźniej nie jest możliwy" - pisze autor. Jak zaznacza, Niemcy wykazują skłonność do traktowania "z jednakowym dystansem" Ameryki i Rosji.
Marschall zwraca przy okazji uwagę na powszechnie używany w niemieckich dyskusjach zwrot o Rosji jako "sąsiedzie".
"Dublin jest oddalony od Berlina o 1700 kilometrów. Ilu Niemcom przyszłoby do głowy nazwanie Irlandczyków naszymi sąsiadami?" - pyta Marschall. "Berlin od Moskwy dzieli 1800 kilometrów i trzy granice. Pomimo to wielu Niemców twierdzi, że Rosjanie są sąsiadami, których nie możemy utracić, a już na pewno nie z powodu Ukrainy. Takie wypowiedzi ujawniają pewien światopogląd" - ocenia, przypominając że w Europie Środkowo-Wschodniej pomiędzy Niemcami i Rosją żyje 190 mln osób.
Przeczytaj również: *
*Grupa Kopernika: polsko-niemieckie porozumienie warunkiem sukcesu UE
Die Welt o wizycie szefa MSZ Niemiec w Polsce: musi się liczyć z trudnymi rozmowami
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
