71 lat temu upadła III Rzesza. Także przy udziale Polaków
Kapitulacja nazistowskich Niemiec
8 maja 1945 r. wojska alianckie podpisały w Berlinie bezwarunkowy akt kapitulacji z reprezentującym III Rzeszę gen. Alfredem Jodlem. Znaczący, choć czasem pomijany, udział w walkach mieli również i polscy żołnierze. Prezentujemy wam serię archiwalnych zdjęć przedstawiających Polaków na gruzach zdobytego Berlina oraz komentarze, jakie wówczas towarzyszyły temu wydarzeniu.
Uroczysta defilada wojsk polskich na przedpolach Berlina po kapitulacji stolicy III Rzeszy.
Kulisy porażki tysiącletniej Rzeszy
Przed samobójczą śmiercią w podziemnym bunkrze, Adolf Hitler wydał specjalny dekret o mianowaniu Karla Dönitza głową państwa. Dokument dotarł do kwatery admirała w Szlezwiku-Holsztynie 1 maja 1945 r. Od tamtej pory priorytetem III Rzeszy było jak najszybsze zawieszenie broni na froncie zachodnim.
Kolumna niemieckich jeńców eskortowanych przez polskich żołnierzy, opuszczająca Berlin po kapitulacji Niemiec.
Ochrona cywilów
Nowy przywódca III Rzeszy chciał, by walczące jeszcze wówczas z Armią Czerwoną wojska mogły swobodnie wycofać się na zachód. Za wszelką cenę dążył do tego, by żołnierze niemieccy mogli poddać się Amerykanom lub Brytyjczykom, nie zaś Armii Czerwonej. Wiedział bowiem, że rosyjska niewola to pewna śmierć, a przesuwanie się frontu wschodniego wgłąb Niemiec będzie oznaczać również gehennę ludności cywilnej.
Fotografia przedstawia wydanie "Rzeczpospolitej" z 24 kwietnia 1945 r. dotyczące Armii Czerwonej i Wojska Polskiego w Berlinie.
Polska flaga nad Berlinem
Najpierw wojska niemieckie skapitulowały w północno-zachodnich Niemczech, Danii i Holandii. Akt przyjął 4 maja 1945 r. sam dowódca wojsk brytyjskich, marszałek Bernard Montgomery. Jednak kwestia kapitulacji stolicy Niemiec nadal pozostawała otwarta. Alianci za wszelką cenę chcieli pojmać Adolfa Hitlera, jednak nie wiedzieli jeszcze, że ten już 30 kwietnia popełnił samobójstwo.
Fotografia przedstawia jeden z najbardziej symbolicznych kadrów z kapitulacji Niemiec. Od 2 maja 1945 r. nad ruinami niemieckiej stolicy powiewała m.in. flaga polska.
Za wszelką cenę
Nowe władze Niemiec chciały porozumienia z Amerykanami i Brytyjczykami, by cofające się wojska walczące ze Związkiem Radzieckim mogły swobodnie przekraczać linię frontu na zachodzie. Jednak alianci nie zgodzili się na takie rozwiązanie w obawie przed niezadowoleniem Sowietów.
Feldmarszałek Wilhelm Keitel (u szczytu stołu) podczas podpisywania aktu bezwarunkowej kapitulacji Niemiec.
Akt kapitulacji
8 maja 1945 r. na berlińskim lotnisku Tempelhof wylądował samolot z trzyosobową delegacją niemiecką z feldmarszałkiem Wilhelmem Keitlem na czele. Przygotowany przez aliantów zachodnich z porozumieniem Stalina dokument zawierał wszystkie warunki bezwarunkowego poddania się wojsk niemieckich. W imieniu ZSRR akt podpisał gen. Gieorgij Żukow. Brytyjczycy oddelegowali do tego zadania Arthura Teddera, zaś w imieniu Francuzów był to gen. Jean de Lattre de Tassigny, a Amerykanów gen. Carl Spaatz. Symboliczny koniec wojny nastąpił o godzinie 22.30.
Moment podpisania przez gen. Alfera Jodla aktu kapitulacji III Rzeszy. Nie byłoby tego zwycięstwa, gdyby nie postawa m.in. Polaków, walczących na niemal na wszystkich frontach II wojny światowej. Bitwa o Anglię, Narwik, Tobruk, wyzwalanie Włoch i Holandii to tylko niewielka część ofiarnego wysiłku Polaków w walce z nazizmem. Więcej na ten temat możecie przeczytać tutaj.