Jak przygotować się do pogrzebu? Porady dla seniora

Wystąpiłem jako ekspert od spraw cmentarnych w magazynie, który ukaże się w TVP Info 1 lub 2 listopada o godz. 11:30. Program "Drugie śniadanie" prowadzą zazwyczaj Katarzyna Bosacka i Paweł Pochwała. W odcinku z moim udziałem, zostałem zapytany o koszty pogrzebu i nagrobka oraz o to jak senior ma zadbać o swój własny pochówek jeszcze przed śmiercią.

Coraz popularniejsze stają się tzw. groby za życia. Gdy nie ma się grobu rodzinnego lub jest on już przepełniony, można wybrać sobie miejsce wiecznego spoczynku na danym cmentarzu jeszcze przed śmiercią. Przezorni klienci wybierają nie tylko daną kwaterę na grób, ale zamawiają także nagrobek, który stawiają i wypełniają danymi personalnymi, zostawiając jedynie miejsce na datę śmierci.

Tak było m.in. w przypadku Wiesława Gołasa i jego żony, Marii Krawczyk-Gołas, Jerzego Połomskiego i jego siostry, Jadwigi Pająk oraz aktorki Haliny Kowalskiej. Wszyscy oni wykupili sobie miejsce grobowe na Starych Powązkach w Warszawie. Niestety cena nie została ujawniona. Koszt takiej usługi to najprawdopodobniej kilkadziesiąt tysięcy złotych.

Znany jest cennik takiego grobu "za życia" na Cmentarzu Bródnowskim. To kwota za jaką można kupić metr kwadratowy mieszkania w ścisłym centrum Warszawy. Nekropolia podaje także inne ceny. Za pojedynczy grób ziemny na 20 lat trzeba zapłacić od 3780 do 7560 złotych w zależności od lokalizacji na cmentarzu. Murowane katakumby są jeszcze droższe. Tu cena waha się od 6480 do 12 960 złotych w zależności od liczby piwnic.

Dodatkowo trzeba uiszczać opłatę z korzystania z terenu cmentarza - 496, 80 zł na 20 lat. Prolongata za grób na kolejne 20 lat to wydatek od 1512 do 2052 złotych. Na innych cmentarzach te kwoty mogą być znacznie wyższe, do 6 tys. zł, a w skrajnych przypadkach, gdy grób znajduje się w okazałej części cmentarza, nawet do 20 tysięcy złotych .

Jest także koszt kolejnego pochówku do istniejącego grobu. W przypadku trumny to kwota od 648 do 972 złotych. Tańsze jest złożenie urny bo kosztuje 594 złote. W cenniku można znaleźć także koszty ekshumacji czy demontażu grobu.

Istnieje też opcja by wykupić grób bezterminowo i nie martwić się o jego przyszłość. To wydatek od 6480 do nawet 21 600 złotych.

Senior, który zdecyduje się na grób "za życia" musi przygotować się także na inne wydatki. Koszt pogrzebu to kwota od 5 do 15 tysięcy złotych. W dużych miastach ta średnia to nawet 11-14 tysięcy złotych. Sama trumna potrafi kosztować kilka tysięcy złotych, jeśli wykonana jest z drogiego materiału. Te dębowe to wydatek 3 do 4 tys. zł, a tańsze sosnowe, to ok. 1500 zł. Urny są tańsze i ich ceny wahają się od 200 do 800 złotych. Tu jednak trzeba pamiętać o kosztach kremacji ciała (od 500 do 1200 zł) i trumnie do spopielenia (300-400 zł).

Najtańsze nagrobki, tzw. kompozytowe to wydatek od 2500 do 4 tysięcy złotych. Grób z polskiego granitu to koszt nawet 8 tys. zł. Nagrobek urnowy z kolei może wynieść od 2 do nawet 10 tys. złotych. W tzw. niszy w kolumbarium na Cmentarzu Północnym to koszt ok. 4 tys. złotych, a grób murowany to wydatek 17 tys. zł. Większe grobowce to już koszt od 20 do 100 tysięcy złotych.

Przy przygotowywaniu ostatniego pożegnania koszty zależą także od oprawy. Kosmetyka ciała to wydatek od 350 do 600 złotych. Msza żałobna to 700-1500 zł. Doliczyć do tego trzeba ok. 250 złotych za odprowadzenie konduktu z księdzem od bramy. Jeśli ktoś zdecyduje się na pogrzeb świecki, to mistrz ceremonii bierze ok. 100 złotych. Można załatwić także obecność muzyka. Skrzypek lub trębacz bierze za występ na pogrzebie ok. 350 złotych. Spore koszty to także udekorowanie trumny, kwiaty i wieńce. Taka usługa to od 250 do 1000 złotych.

Wiadomo, że w polskiej tradycji oprócz samego pochówku organizujemy także stypy. Tu ceny "za talerzy" sięgają nawet 300 złotych, czyli są bliskie temu co wydajemy na weselu.

Po wybraniu odpowiedniego zakładu pogrzebowego, który może oferować kompleksową obsługę, trzeba pamiętać o dokumentach ważnych do pogrzebu, czyli karcie i akcie zgonu oraz zaświadczeniu od kancelarii cmentarza o prawie do pochówku w danym grobie. Nie należy także zapomnieć o kosztach nekrologów i klepsydr. Po samych uroczystościach ważne jest także wygranie odpowiedniego kamieniarza i liternika. Za zmienienie tabliczki z danymi zmarłego trzeba zapłacić od 8 do 20 złotych za literę. Szacunkowy koszt 40 znaków to wydatek od 320 do 1200 złotych.

Zgodnie z polskim prawem, ustawie o pochówkach i cmentarzach jeszcze z 1959 roku, zmarłych nie można grzebać w miejscach do tego nieprzystosowanych ze względów sanitarnych. Odpada zatem pogrzeb bliskiej osoby w przydomowym ogródku, trzymanie urny na przysłowiowym kominku, czy rozsypanie prochów zmarłego w jego ulubionym miejscu.

Maciej Gąsiorowski, dziennikarz i wydawca o2. były prowadzący programu "Niezapomniani. Cmentarne historie"