Znaleźli tlen. Najnowsze odkrycie zaskakuje nawet ekspertów

Kosmos skrywa wiele tajemnic, a najnowsze odkrycia zaskakują nawet ekspertów. Naukowcy wykryli tlen w najdalszej znanej galaktyce JADES-GS-z14-0. Dwa niezależne zespoły badaczy dokonały tego, korzystając z obserwatorium Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA). "To jak znaleźć nastolatka w miejscu, w którym spodziewano się noworodków" - mówi jeden z badaczy.

Nowe odkrycie badaczy kosmosu. Zdj. poglądoweNowe odkrycie badaczy kosmosu. Zdj. poglądowe
Źródło zdjęć: © Getty Images
Aneta Polak
oprac.  Aneta Polak

Naukowcy dokonali przełomowego odkrycia, identyfikując tlen w najdalszej znanej galaktyce JADES-GS-z14-0. Dwa niezależne zespoły badaczy, korzystając z obserwatorium Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), potwierdziły obecność tego pierwiastka, co zmusza do przemyślenia dotychczasowych teorii dotyczących tempa ewolucji galaktyk.

Nowe spojrzenie na ewolucję galaktyk

Jak informuje Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO), dwa niezależne zespoły astronomów wykryły tlen w najbardziej oddalonej galaktyce spośród znanych - JADES-GS-z14-0. Znajduje się ona 13,4 mld lat świetlnych od Ziemi. Obserwujemy ją w momencie, gdy wszechświat miał zaledwie 300 mln lat. Obecność tlenu w tej galaktyce oznacza, że jej skład chemiczny ewoluował szybciej, niż przewidywały to dotychczasowe modele.

"To jak znaleźć nastolatka w miejscu, w którym spodziewano się noworodków" - powiedział Sander Schouws z Obserwatorium w Lejdzie, pierwszy autor pracy, która ma się ukazać w "The Astrophysical Journal". Wyniki badań wskazują, że galaktyka formowała się gwałtownie i szybko dojrzewała, co wzbogaca dowody na szybsze niż oczekiwano formowanie się galaktyk.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Eksplozje na Krymie. Moment wielkiej akcji na Morzu Czarnym

"Galaktyka jest dojrzała w niemowlęcym wieku Wszechświata"

Eksperci ESO wyjaśniają, że galaktyki zwykle zaczynają życie jako pełne młodych gwiazd, zbudowanych głównie z lekkich pierwiastków, takich jak wodór i hel. Dopiero gdy gwiazdy ewoluują, tworzą cięższe pierwiastki, w tym tlen, które po śmierci gwiazdy rozprzestrzeniają się w galaktyce.

Dotąd uważano, że w wieku 300 milionów lat wszechświat był ciągle zbyt młody, aby posiadać galaktyki pełne ciężkich pierwiastków. Jednak ostatnie badania wskazują, że JADES-GS-z14-0 ma ich ok. 10 razy więcej, niż się spodziewano.

"Byłem zdziwiony tymi nieoczekiwanymi rezultatami, ponieważ otwierają nowe spojrzenie na pierwsze fazy ewolucji galaktyk" – mówi Stefano Carniani z Scuola Normale Superiore di Pisa, pierwszy autor artykułu zaakceptowanego do druku w periodyku "Astronomy & Astrophysics". - "Dowód, że galaktyka jest już dojrzała w niemowlęcym wieku Wszechświata, rodzi pytania o to kiedy i jak powstają galaktyki".

Odległość galaktyki od Ziemi

Odkrycie tlenu umożliwiło również precyzyjne ustalenie odległości galaktyki od Ziemi z dokładnością do 0,005 proc. "Taki poziom precyzji pomaga dopracować nasze zrozumienie własności odległej galaktyki" - stwierdziła Eleonora Parlanti, współautorka publikacji w "Astronomy & Astrophysics".

Galaktyka JADES-GS-z14-0 została pierwotnie odkryta przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST), ale to ALMA potwierdziła i dokładnie ustaliła jej olbrzymią odległość.

Pokazuje to niesamowitą synergię pomiędzy ALMA i JWST w pokazywaniu powstawania i ewolucji pierwszych galaktyk - dodał prof. Rychard Bouwens z Obserwatorium w Lejdzie.

Źródło: Polska Agencja Prasowa

Źródło artykułu:
Wybrane dla Ciebie
Walczył z Rosjanami. Hoang Tran skazany
Walczył z Rosjanami. Hoang Tran skazany
Przyłapani w Rossmannie. Ich twarze zobaczą wszyscy. Komunikat policji
Przyłapani w Rossmannie. Ich twarze zobaczą wszyscy. Komunikat policji
Polacy odwołują urlopy. Pogoda zaskoczy?
Polacy odwołują urlopy. Pogoda zaskoczy?
"Zimno, boli". Ukrainka wypadła z drugiego piętra
"Zimno, boli". Ukrainka wypadła z drugiego piętra
Nie żyje Rafał Kołsut. Był gwiazdą "Ziarna"
Nie żyje Rafał Kołsut. Był gwiazdą "Ziarna"
Wyniki Lotto 04.12.2025 – losowania Lotto, Lotto Plus, Multi Multi, Ekstra Pensja, Ekstra Premia, Mini Lotto, Kaskada
Wyniki Lotto 04.12.2025 – losowania Lotto, Lotto Plus, Multi Multi, Ekstra Pensja, Ekstra Premia, Mini Lotto, Kaskada
Polskie piłkarki ręczne wygrały z Argentyną. Szczere słowa trenera
Polskie piłkarki ręczne wygrały z Argentyną. Szczere słowa trenera
Szukasz drzewka na święta? Prawnik mówi, na co zwrócić uwagę
Szukasz drzewka na święta? Prawnik mówi, na co zwrócić uwagę
Igrzyska 2026 - olimpijski ogień dotarł do Rzymu. Powrót po prawie 20 latach
Igrzyska 2026 - olimpijski ogień dotarł do Rzymu. Powrót po prawie 20 latach
Eksplozja powerbanka. Zostały tylko czarne ślady
Eksplozja powerbanka. Zostały tylko czarne ślady
Zawiózł rosyjskiego drona do domu. Myślał, że to zabawka
Zawiózł rosyjskiego drona do domu. Myślał, że to zabawka
Zmarł Leszek Gierszewski. Był jednym z najbogatszych Polaków
Zmarł Leszek Gierszewski. Był jednym z najbogatszych Polaków