Egipcjanie żyjący 3 tys. lat temu zaobserwowali zmienność odległej gwiazdy. Ich zapiski dostarczają dziś nauce pożytecznych informacji – ogłosili naukowcy w naukowym serwisie PLOS ONE.
*"Kalendarz Kairski” obejmuje okres od 1244 do 1163 r. p.n.e. * Egipcjanie zaznaczyli w nim dwa okresy dla bogów: trwający 29,6 dnia i 2,85 dnia. Pierwszy okres odpowiada miesiącowi księżycowemu – w tym czasie obserwujemy wszystkie fazy Księżyca. Drugi okres niemal idealnie pasuje do cyklu gwiazdy Algol.
Algol znajduje się w gwiazdozbiorze Perseusza. Jej odległość od Ziemi wynosi 93 lata świetlne. Jest gwiazdą podwójną. Gdy jeden składnik gwiazdy zasłania drugi, z Ziemi wygląda to jak zaćmienie. Czas obiegu Algol po swojej orbicie zajmuje dokładnie 2.867 dnia czyli 2 dni, 20 godzin i 49 minut. Tyle, ile opisali Egipcjanie w kalendarzu.
Naukowcy już od 2 lat podejrzewali, że Egipcjanie wiedzieli o zmienności tej gwiazdy. Podchodzili jednak bardzo ostrożnie do tych rewelacji. Nawet badacz „Kalendarza Kairskiego”, Lauri Jetsu długo był sceptyczny i nadal rozumie, że wiele osób wątpi w najnowsze odkrycie.
Sam miałbym poważne wątpliwości, gdyby ktoś na przykład stwierdził, że Biblia zawiera informacje na temat wody na Marsie – mówi Jetsu.
Do tej pory uważano, że zmienność Algol odkrył Geminiano Montanari w 1667 r. Ponad sto lat później inny naukowiec, John Goodricke, odkrył powód zmienności. Wyjaśnił, że gwiazda zmienia jasność z powodu regularnych zaćmień.
To pierwsza obserwacja, która pozwoli oszacować szybkość zmiany masy gwiazdy – cieszy się Jetsu.
Na co mogą się przydać dzisiejszym naukowcom starożytne zapiski? Otóż najbardziej interesujące odkrycie pokazuje, że zmienność gwiazdy Algol minimalnie zwolniła (o 0,017 dnia) w ciągu 3 tys. lat. To nie błąd w obliczeniach, twierdzą naukowcy. To wskazówka, że zmieniła się masa podwójnej gwiazdy, a przez to jej orbita.
Zobacz jak wygląda "Kairski Kalendarz":
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.