Odkryli lód z półciężką wodą w kosmosie. Wszystko wokół młodej gwiazdy

Astronomowie odkryli lód z półciężką wodą wokół młodej gwiazdy podobnej do Słońca. To odkrycie może rzucić nowe światło na procesy formowania się gwiazd.

Protogwiazda L1527 IRSProtogwiazda L1527 IRS
Źródło zdjęć: © CSA, ESA, James Webb Space Telescope, NASA
Anna Wajs-Wiejacka

Najważniejsze informacje

  • Wokół protogwiazdy L1527 IRS odkryto lód z półciężką wodą.
  • Odkrycie sugeruje zimne pochodzenie chemiczne wody w kosmosie.
  • Badania prowadzone były przy użyciu Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba.

Astronomowie z Holenderskiej Szkoły Badawczej Astronomii (NOVA) ogłosili odkrycie lodu z półciężką wodą wokół młodej gwiazdy L1527 IRS. Gwiazda ta, znajdująca się 460 lat świetlnych od Ziemi, widoczna w kierunku konstelacji Byka, przypomina wczesne etapy formowania się naszego Słońca.

Półciężka woda, oznaczana jako HDO, zawiera jeden atom deuteru i jeden atom wodoru. Jej obecność w lodzie wokół L1527 IRS wskazuje na bardzo zimne warunki, w jakich powstała. To odkrycie może pomóc w zrozumieniu, jak woda formuje się w pierwotnych obłokach pyłu i gazu.

Do wykrycia półciężkiej wody użyto Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba. Dzięki niemu możliwe było dokładne zmierzenie poziomu deuteru w lodzie, co wcześniej było możliwe jedynie dla gazu. Wyniki te są nieco wyższe niż te znane z komet w Układzie Słonecznym, a także w oceanach na Ziemi.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Gwiazda połyka planetę jednym haustem. Pierwszy raz zaobserwowano takie zjawisko

Badacze wskazują, że przyczyny mogą być różne i dotyczyć na przykład różnice w składzie chemicznym obłoków, z których powstało Słońce i rodzi się L1527 IRS. Inna teoria wskazuje, że "nasza" woda mogła zostać nieco zmieniona w późniejszym okresie ewolucji układu planetarnego.

Wnioski naukowców

Zdaniem prof. Ewine van Dishoeck z Uniwersytetu w Lejdzie, odkrycie to potwierdza, że większość lodu wodnego nie zmienia się od najwcześniejszych do późniejszych stadiów powstawania gwiazdy.

Naukowcy planują kontynuować obserwacje Teleskopem Webba, badając 30 kolejnych protogwiazd. Celem jest lepsze zrozumienie różnic w składzie chemicznym obłoków, z których powstają gwiazdy. Badania te mogą dostarczyć kluczowych informacji o procesach formowania się gwiazd i planet.

Wśród autorów badań, które ukazały w "The Astrophysical Journal Letters" jest także Polak — Łukasz Tychoniec, absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Toruniu, a obecnie w Obserwatorium w Lejdzie.

Źródło artykułu:
Wybrane dla Ciebie
Wyniki Lotto 14.12.2025 – losowania Multi Multi, Ekstra Pensja, Ekstra Premia, Mini Lotto, Kaskada
Wyniki Lotto 14.12.2025 – losowania Multi Multi, Ekstra Pensja, Ekstra Premia, Mini Lotto, Kaskada
Polak z Krakowa zginął w rosyjskim więzieniu? Rodzina o jego SMS-ie
Polak z Krakowa zginął w rosyjskim więzieniu? Rodzina o jego SMS-ie
PŚ w skokach narciarskich. Prevc triumfuje w Klingenthal. Polacy daleko
PŚ w skokach narciarskich. Prevc triumfuje w Klingenthal. Polacy daleko
Zabrali małe dziecko na środek Morskiego Oka. Bezmyślne zachowanie rodziców
Zabrali małe dziecko na środek Morskiego Oka. Bezmyślne zachowanie rodziców
Znalezione szczątki drona w lubelskim lesie. Odkrył je spacerowicz
Znalezione szczątki drona w lubelskim lesie. Odkrył je spacerowicz
"Zdjąłem koszulę, żeby zatrzymać krwawienie". Świadek opisuje masakrę w Sydney
"Zdjąłem koszulę, żeby zatrzymać krwawienie". Świadek opisuje masakrę w Sydney
PŚ. Damian Żurek przegrał o jedną tysięczną sekundy. Kaja Ziomek także druga
PŚ. Damian Żurek przegrał o jedną tysięczną sekundy. Kaja Ziomek także druga
Premier Tusk po ataku w Sydney. "Dziś Polska łączy się z Australią"
Premier Tusk po ataku w Sydney. "Dziś Polska łączy się z Australią"
Pilny komunikat GIS. Nie podawaj niemowlętom tego mleka
Pilny komunikat GIS. Nie podawaj niemowlętom tego mleka
Przejechał Teslą ponad 83 tys. km. Porównał koszty z autem benzynowym
Przejechał Teslą ponad 83 tys. km. Porównał koszty z autem benzynowym
Ku przestrodze. Poszedł do lasu, wpadł po pas w mokradło
Ku przestrodze. Poszedł do lasu, wpadł po pas w mokradło
Był poszukiwany od dwóch lat. 26-latek zatrzymany przez "łowców głów"
Był poszukiwany od dwóch lat. 26-latek zatrzymany przez "łowców głów"