Pałac Kultury i Nauki. Symbol Warszawy ma 70 lat

Pałac Kultury i Nauki w Warszawie, otwarty 21 lipca 1955 roku. Budynek został wzniesiony jako "dar narodu radzieckiego dla Polski". Przez kilka dekad był drugim najwyższym budynkiem Europy. Jego architektura łączy socrealizm z wpływami amerykańskimi.

Pałac Kultury i Nauki w WarszawiePałac Kultury i Nauki w Warszawie
Źródło zdjęć: © Getty Imges | Artur Bogacki
Anna Wajs-Wiejacka

Najważniejsze informacje

  • Pałac Kultury i Nauki otwarto 21 lipca 1955 r.
  • Był drugim najwyższym budynkiem Europy.
  • Architektura łączy socrealizm z amerykańskimi inspiracjami.

Pałac Kultury i Nauki w Warszawie został otwarty 21 lipca 1955 r. jako symbol przyjaźni między ZSRR a Polską. Przez wiele lat był drugim najwyższym budynkiem w Europie, ustępując jedynie Uniwersytetowi Łomonosowa w Moskwie. Jego monumentalna forma stała się jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli stolicy.

Są w KGW. Oto co mówią o zaangażowaniu młodzieży

Choć PKiN jest przykładem socrealizmu, jego architektura czerpie z amerykańskich drapaczy chmur, a także klasycyzmu, modernizmu czy stylu art déco. Projektant Lew Rudniew inspirował się wieżowcami z Nowego Jorku i Chicago, co widać w geometrycznych detalach i monumentalnej formie budynku. Socrealizm, choć propagandowy, często sięgał po historyczne zapożyczenia.

PKiN z pewnością jest drapaczem chmur. Typologicznie ma natomiast niewiele wspólnego z pałacem, czyli budynkiem o charakterze rezydencjonalnym. Nadanie mu takiej, a nie innej nazwy miało wymiar wyłącznie symboliczny. Jest to z resztą symptomatyczne dla stosunku socrealizmu do przeszłości: wbrew pozorom nigdy nie cytował jej dosłownie, ale traktował jako źródło luźnych zapożyczeń; wtórnie dostrajanych do "wymagań epoki" - powiedziała w rozmowie z Polską Agencją Prasową Marta Geras.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Wpływy i kontrowersje

Pałac Kultury, mimo że nawiązuje do amerykańskiego art déco, starał się również wpleść elementy polskiego stylu narodowego. Architekci odwiedzili wiele polskich miast, by uchwycić lokalne cechy architektoniczne. Jednak nie wszystkie te starania spotkały się z uznaniem, a budynek wzbudzał kontrowersje.

Niezależnie od tego Pałac Kultury jest budynkiem stosunkowo udanym. Otwory są mądrze pogrupowane, proporcje intuicyjnie czytelne, a podziały rozwiązane w taki sposób, że - mimo ogromnych rozmiarów - wieżowiec posiada jednak dość przyswajalną skalę. Innymi słowy - autor uniknął wielu błędów, powszechnie zdarzających się w budynkach nawet znacznie mniejszych – oceniła Marta Geras.
Źródło artykułu:
Wybrane dla Ciebie
"Zimno, boli". Ukrainka wypadła z drugiego piętra
"Zimno, boli". Ukrainka wypadła z drugiego piętra
Nie żyje Rafał Kołsut. Był gwiazdą "Ziarna"
Nie żyje Rafał Kołsut. Był gwiazdą "Ziarna"
Wyniki Lotto 04.12.2025 – losowania Lotto, Lotto Plus, Multi Multi, Ekstra Pensja, Ekstra Premia, Mini Lotto, Kaskada
Wyniki Lotto 04.12.2025 – losowania Lotto, Lotto Plus, Multi Multi, Ekstra Pensja, Ekstra Premia, Mini Lotto, Kaskada
Polskie piłkarki ręczne wygrały z Argentyną. Szczere słowa trenera
Polskie piłkarki ręczne wygrały z Argentyną. Szczere słowa trenera
Szukasz drzewka na święta? Prawnik mówi, na co zwrócić uwagę
Szukasz drzewka na święta? Prawnik mówi, na co zwrócić uwagę
Igrzyska 2026 - olimpijski ogień dotarł do Rzymu. Powrót po prawie 20 latach
Igrzyska 2026 - olimpijski ogień dotarł do Rzymu. Powrót po prawie 20 latach
Eksplozja powerbanka. Zostały tylko czarne ślady
Eksplozja powerbanka. Zostały tylko czarne ślady
Zawiózł rosyjskiego drona do domu. Myślał, że to zabawka
Zawiózł rosyjskiego drona do domu. Myślał, że to zabawka
Zmarł Leszek Gierszewski. Był jednym z najbogatszych Polaków
Zmarł Leszek Gierszewski. Był jednym z najbogatszych Polaków
Rosja zablokowała popularny komunikator. "Organizowanie działań terrorystycznych"
Rosja zablokowała popularny komunikator. "Organizowanie działań terrorystycznych"
Nie mają dostępu do wody. Rosjanie znaleźli sposób
Nie mają dostępu do wody. Rosjanie znaleźli sposób
Zniszczyli kwiatomat w Poznaniu. Oszacowano straty
Zniszczyli kwiatomat w Poznaniu. Oszacowano straty