Uchwycono niezwykłe zjawisko. Trwało 17 minut

Chińsko-europejska Sonda Einsteina zarejestrowała niezwykły wybuch promieni X. Obserwacja może zmienić podejście naukowców do rozbłysków gamma.

Rozbłysk EP240315a zarejstrowany przez sondę EisteinaRozbłysk EP240315a zarejstrowany przez sondę Eisteina
Źródło zdjęć: © PDChinese, Twitter
oprac.  AWWA

Jak donosi Polska Agencja Prasowa, chińsko-europejska Sonda Einsteina, współtworzona przez Chińską Akademię Nauk i Europejską Agencję Kosmiczną, dokonała przełomowego odkrycia. W kwietniu 2024 r. niedługo po wystrzeleniu sonda zarejestrowała wybuch promieni rentgenowskich o niskiej energii, który trwał ponad 17 minut.

Około godzinę po wykryciu promieni X, teleskop ATLAS w Afryce Południowej zarejestrował światło widzialne z tego samego miejsca. Dalsze obserwacje przeprowadzone przez teleskopy Gemini-North na Hawajach i Very Large Telescope w Chile potwierdziły, że rozbłysk pochodził z odległości 12,5 miliarda lat świetlnych. To oznacza, że promieniowanie rozpoczęło swoją podróż, gdy wszechświat miał zaledwie 10 proc. swojego obecnego wieku.

Rozbłysk oznaczony jako EP240315a był pierwszym, w którym wykryto miękkie promienie rentgenowskie emitowane przez tak długi czas z tak odległego wybuchu.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Rosjanie ponoszą straty pod Kurskiem. Zdjęcia satelitarne nie kłamią

Wykrycie EP240315a pokazuje ogromny potencjał Sondy Einsteina w odkrywaniu przejściowych źródeł rentgenowskich wczesnego Wszechświata – mówi Xuefeng Wu, współautor pracy opublikowanej w "The Astrophysical Journal Letters", cytowany przez PAP.

Zmiana w rozumieniu rozbłysków gamma

Badacze, korzystając z Australian Telescope Compact Array, obserwowali rozbłysk także w zakresie fal radiowych. Przez trzy miesiące ustalili, że emisja energii była zgodna z typowym rozbłyskiem gamma (GRB), które są wynikiem eksplozji masywnych gwiazd. Dodatkowe analizy potwierdziły, że promienie rentgenowskie były związane z rozbłyskiem gamma GRB 240315C.

Wyniki te pokazują, że znaczna część rentgenowskich źródeł przejściowych może być powiązana z rozbłyskami gamma – mówi Roberto Ricci, jeden z naukowców.

Zazwyczaj promienie rentgenowskie są obserwowane kilkadziesiąt sekund przed rozbłyskami gamma, jednak w przypadku EP240315a zaobserwowano je ponad sześć minut wcześniej.

Przyszłość badań kosmicznych

Naukowcy podkreślają, że odkrycie to może wymagać zrewidowania wiedzy na temat wybuchów promieni gamma.

To dopiero początek i odkrycie naprawdę pokazuje potencjał sondy w wykrywaniu kosmicznych eksplozji z wczesnego Wszechświata – mówi Weimin Yuan, jeden z autorów odkrycia. - Gdy tylko otworzyliśmy oczy Sondy Einsteina na niebo, od razu odkryła interesujące nowe zjawiska – dodaje Erik Kuulkers, jego współpracownik.

Odkrycie to wskazuje na ogromny potencjał Sondy Einsteina w badaniach kosmicznych i zapowiada wiele fascynujących odkryć w przyszłości.

Wybrane dla Ciebie
Pokaz siły Korei Północnej. Testy obserwował sam Kim Dzong Un
Pokaz siły Korei Północnej. Testy obserwował sam Kim Dzong Un
TCS w Oberstdorfie: pięciu Polaków na starcie. Kot trafił na Wąska w parze KO
TCS w Oberstdorfie: pięciu Polaków na starcie. Kot trafił na Wąska w parze KO
Ocenił rozmowy Trumpa z Zełenskim. "Żadnych dowodów na postęp"
Ocenił rozmowy Trumpa z Zełenskim. "Żadnych dowodów na postęp"
Politolog o rozmowach Trump–Zełenski: europejski plan pokoju nie przejdzie w Moskwie
Politolog o rozmowach Trump–Zełenski: europejski plan pokoju nie przejdzie w Moskwie
Już 30 grudnia. Synoptycy zapowiadają "efekt jeziora"
Już 30 grudnia. Synoptycy zapowiadają "efekt jeziora"
Daniel Fried: bez większej presji USA na Putina nie będzie końca wojny
Daniel Fried: bez większej presji USA na Putina nie będzie końca wojny
Wcześniej niż zapowiadano. Chiny zaczęły manewry wojskowe
Wcześniej niż zapowiadano. Chiny zaczęły manewry wojskowe
Pomoc przyszła na czas. Niezwykła świąteczna akcja ratunkowa
Pomoc przyszła na czas. Niezwykła świąteczna akcja ratunkowa
Wyniki Lotto 28.12.2025 – losowania Multi Multi, Ekstra Pensja, Ekstra Premia, Mini Lotto, Kaskada
Wyniki Lotto 28.12.2025 – losowania Multi Multi, Ekstra Pensja, Ekstra Premia, Mini Lotto, Kaskada
Posiadłość robi wrażenie. Tu Trump przyjął Zełenskiego
Posiadłość robi wrażenie. Tu Trump przyjął Zełenskiego
Czesi policzyli. Tyle Polacy wydają na wakacje. "Zaskoczyła nas"
Czesi policzyli. Tyle Polacy wydają na wakacje. "Zaskoczyła nas"
Zabawa dzieci w Tatrach. Bulwersujące nagranie
Zabawa dzieci w Tatrach. Bulwersujące nagranie