Uchwycono niezwykłe zjawisko. Trwało 17 minut

Chińsko-europejska Sonda Einsteina zarejestrowała niezwykły wybuch promieni X. Obserwacja może zmienić podejście naukowców do rozbłysków gamma.

Rozbłysk EP240315a zarejstrowany przez sondę EisteinaRozbłysk EP240315a zarejstrowany przez sondę Eisteina
Źródło zdjęć: © PDChinese, Twitter
oprac.  AWWA

Jak donosi Polska Agencja Prasowa, chińsko-europejska Sonda Einsteina, współtworzona przez Chińską Akademię Nauk i Europejską Agencję Kosmiczną, dokonała przełomowego odkrycia. W kwietniu 2024 r. niedługo po wystrzeleniu sonda zarejestrowała wybuch promieni rentgenowskich o niskiej energii, który trwał ponad 17 minut.

Około godzinę po wykryciu promieni X, teleskop ATLAS w Afryce Południowej zarejestrował światło widzialne z tego samego miejsca. Dalsze obserwacje przeprowadzone przez teleskopy Gemini-North na Hawajach i Very Large Telescope w Chile potwierdziły, że rozbłysk pochodził z odległości 12,5 miliarda lat świetlnych. To oznacza, że promieniowanie rozpoczęło swoją podróż, gdy wszechświat miał zaledwie 10 proc. swojego obecnego wieku.

Rozbłysk oznaczony jako EP240315a był pierwszym, w którym wykryto miękkie promienie rentgenowskie emitowane przez tak długi czas z tak odległego wybuchu.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Rosjanie ponoszą straty pod Kurskiem. Zdjęcia satelitarne nie kłamią

Wykrycie EP240315a pokazuje ogromny potencjał Sondy Einsteina w odkrywaniu przejściowych źródeł rentgenowskich wczesnego Wszechświata – mówi Xuefeng Wu, współautor pracy opublikowanej w "The Astrophysical Journal Letters", cytowany przez PAP.

Zmiana w rozumieniu rozbłysków gamma

Badacze, korzystając z Australian Telescope Compact Array, obserwowali rozbłysk także w zakresie fal radiowych. Przez trzy miesiące ustalili, że emisja energii była zgodna z typowym rozbłyskiem gamma (GRB), które są wynikiem eksplozji masywnych gwiazd. Dodatkowe analizy potwierdziły, że promienie rentgenowskie były związane z rozbłyskiem gamma GRB 240315C.

Wyniki te pokazują, że znaczna część rentgenowskich źródeł przejściowych może być powiązana z rozbłyskami gamma – mówi Roberto Ricci, jeden z naukowców.

Zazwyczaj promienie rentgenowskie są obserwowane kilkadziesiąt sekund przed rozbłyskami gamma, jednak w przypadku EP240315a zaobserwowano je ponad sześć minut wcześniej.

Przyszłość badań kosmicznych

Naukowcy podkreślają, że odkrycie to może wymagać zrewidowania wiedzy na temat wybuchów promieni gamma.

To dopiero początek i odkrycie naprawdę pokazuje potencjał sondy w wykrywaniu kosmicznych eksplozji z wczesnego Wszechświata – mówi Weimin Yuan, jeden z autorów odkrycia. - Gdy tylko otworzyliśmy oczy Sondy Einsteina na niebo, od razu odkryła interesujące nowe zjawiska – dodaje Erik Kuulkers, jego współpracownik.

Odkrycie to wskazuje na ogromny potencjał Sondy Einsteina w badaniach kosmicznych i zapowiada wiele fascynujących odkryć w przyszłości.

Wybrane dla Ciebie
Pokazali nagranie z Białegostoku. Wspinaczka zakończona przez policję
Pokazali nagranie z Białegostoku. Wspinaczka zakończona przez policję
W ten weekend ostatnia szansa. Przed nami finał "choinkobrania"
W ten weekend ostatnia szansa. Przed nami finał "choinkobrania"
Rosja stawia na arsenał atomowy. W sieci pojawiła się mapa
Rosja stawia na arsenał atomowy. W sieci pojawiła się mapa
Kuriozalna akcja policji. Zrobili szpiega z niepełnosprawnego 31-latka
Kuriozalna akcja policji. Zrobili szpiega z niepełnosprawnego 31-latka
Seria nocnych pożarów w Polsce. Dramatyczna akcja strażaków w Toruniu
Seria nocnych pożarów w Polsce. Dramatyczna akcja strażaków w Toruniu
Wyniki Lotto 19.12.2025 – losowania Euro Jackpot, Multi Multi, Ekstra Pensja, Ekstra Premia, Mini Lotto, Kaskada
Wyniki Lotto 19.12.2025 – losowania Euro Jackpot, Multi Multi, Ekstra Pensja, Ekstra Premia, Mini Lotto, Kaskada
Tragedia w Hiszpanii. Turystkę z Niemiec porwały fale
Tragedia w Hiszpanii. Turystkę z Niemiec porwały fale
28-latka nie żyje. Rodzina o sprawie pani prokurator. "Dla mnie to jest kpina"
28-latka nie żyje. Rodzina o sprawie pani prokurator. "Dla mnie to jest kpina"
Pożar w Zakopanem na Krupówkach. To ta restauracja spłonęła
Pożar w Zakopanem na Krupówkach. To ta restauracja spłonęła
Turyści nie będą zadowoleni. Podejście do fontanny będzie płatne
Turyści nie będą zadowoleni. Podejście do fontanny będzie płatne
Rosjanin z zarzutami. Miał organizować transport migrantów do Niemiec
Rosjanin z zarzutami. Miał organizować transport migrantów do Niemiec
Burza po decyzji papieża. Nowy ordynariusz wspiera osoby LGBT+
Burza po decyzji papieża. Nowy ordynariusz wspiera osoby LGBT+