Uchwycono niezwykłe zjawisko. Trwało 17 minut

Chińsko-europejska Sonda Einsteina zarejestrowała niezwykły wybuch promieni X. Obserwacja może zmienić podejście naukowców do rozbłysków gamma.

Rozbłysk EP240315a zarejstrowany przez sondę EisteinaRozbłysk EP240315a zarejstrowany przez sondę Eisteina
Źródło zdjęć: © PDChinese, Twitter
oprac.  AWWA

Jak donosi Polska Agencja Prasowa, chińsko-europejska Sonda Einsteina, współtworzona przez Chińską Akademię Nauk i Europejską Agencję Kosmiczną, dokonała przełomowego odkrycia. W kwietniu 2024 r. niedługo po wystrzeleniu sonda zarejestrowała wybuch promieni rentgenowskich o niskiej energii, który trwał ponad 17 minut.

Około godzinę po wykryciu promieni X, teleskop ATLAS w Afryce Południowej zarejestrował światło widzialne z tego samego miejsca. Dalsze obserwacje przeprowadzone przez teleskopy Gemini-North na Hawajach i Very Large Telescope w Chile potwierdziły, że rozbłysk pochodził z odległości 12,5 miliarda lat świetlnych. To oznacza, że promieniowanie rozpoczęło swoją podróż, gdy wszechświat miał zaledwie 10 proc. swojego obecnego wieku.

Rozbłysk oznaczony jako EP240315a był pierwszym, w którym wykryto miękkie promienie rentgenowskie emitowane przez tak długi czas z tak odległego wybuchu.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Rosjanie ponoszą straty pod Kurskiem. Zdjęcia satelitarne nie kłamią

Wykrycie EP240315a pokazuje ogromny potencjał Sondy Einsteina w odkrywaniu przejściowych źródeł rentgenowskich wczesnego Wszechświata – mówi Xuefeng Wu, współautor pracy opublikowanej w "The Astrophysical Journal Letters", cytowany przez PAP.

Zmiana w rozumieniu rozbłysków gamma

Badacze, korzystając z Australian Telescope Compact Array, obserwowali rozbłysk także w zakresie fal radiowych. Przez trzy miesiące ustalili, że emisja energii była zgodna z typowym rozbłyskiem gamma (GRB), które są wynikiem eksplozji masywnych gwiazd. Dodatkowe analizy potwierdziły, że promienie rentgenowskie były związane z rozbłyskiem gamma GRB 240315C.

Wyniki te pokazują, że znaczna część rentgenowskich źródeł przejściowych może być powiązana z rozbłyskami gamma – mówi Roberto Ricci, jeden z naukowców.

Zazwyczaj promienie rentgenowskie są obserwowane kilkadziesiąt sekund przed rozbłyskami gamma, jednak w przypadku EP240315a zaobserwowano je ponad sześć minut wcześniej.

Przyszłość badań kosmicznych

Naukowcy podkreślają, że odkrycie to może wymagać zrewidowania wiedzy na temat wybuchów promieni gamma.

To dopiero początek i odkrycie naprawdę pokazuje potencjał sondy w wykrywaniu kosmicznych eksplozji z wczesnego Wszechświata – mówi Weimin Yuan, jeden z autorów odkrycia. - Gdy tylko otworzyliśmy oczy Sondy Einsteina na niebo, od razu odkryła interesujące nowe zjawiska – dodaje Erik Kuulkers, jego współpracownik.

Odkrycie to wskazuje na ogromny potencjał Sondy Einsteina w badaniach kosmicznych i zapowiada wiele fascynujących odkryć w przyszłości.

Wybrane dla Ciebie
Mbappe dogoni Ronaldo? Rekord jest blisko
Mbappe dogoni Ronaldo? Rekord jest blisko
Nie było jeszcze 6:00. Ujęcia sprzed Aldi. Ustawiła się kolejka
Nie było jeszcze 6:00. Ujęcia sprzed Aldi. Ustawiła się kolejka
To naprawdę się stało. Wiadomo, kto prowadził. Akcja służb we Francji
To naprawdę się stało. Wiadomo, kto prowadził. Akcja służb we Francji
Ekwador: zastrzelono Mario Pineidę. Byłego piłkarza Barcelony de Guayaquil
Ekwador: zastrzelono Mario Pineidę. Byłego piłkarza Barcelony de Guayaquil
Ta kometa rozpaliła wyobraźnię świata. 19 grudnia znajdzie się blisko Ziemi
Ta kometa rozpaliła wyobraźnię świata. 19 grudnia znajdzie się blisko Ziemi
Cicha wojna o miliardy. Belgia na celowniku Rosjan
Cicha wojna o miliardy. Belgia na celowniku Rosjan
To nie fotomontaż. 27-latek jechał "elektrykiem". Tak skończył
To nie fotomontaż. 27-latek jechał "elektrykiem". Tak skończył
Chciał kupić aparat na święta. Stracił duże pieniądze
Chciał kupić aparat na święta. Stracił duże pieniądze
Niemcy już wiedzą. Taka prognoza na święta dla Polski
Niemcy już wiedzą. Taka prognoza na święta dla Polski
Raków zagra na Cyprze o 1/8 finału. Żegna też Marka Papszuna
Raków zagra na Cyprze o 1/8 finału. Żegna też Marka Papszuna
Łatwa krzyżówka z wiedzy ogólnej. Sprawdź, czy znasz wszystkie odpowiedzi
Łatwa krzyżówka z wiedzy ogólnej. Sprawdź, czy znasz wszystkie odpowiedzi
Puchar Świata w Engelbergu. Polscy skoczkowie odnosili tu spore sukcesy
Puchar Świata w Engelbergu. Polscy skoczkowie odnosili tu spore sukcesy