W wieku 95 lat zmarł emerytowany papież Benedykt XVI. Poinformowało o tym w sobotę Biuro Prasowe Stolicy Apostolskiej. Wcześniej pojawiały się doniesienia o pogorszeniu stanu zdrowia duchownego, a papież Franciszek apelował o modlitwę.
Niespełna 10 lat temu Benedykt XVI podjął decyzję, która zszokowała cały chrześcijański świat. Dokładnie 11 lutego 2013 roku podczas spotkania w Sala del Concistor w Pałacu Apostolskim papież ogłosił, że zamierza zrezygnować z kierowania Kościołem katolickim.
Była godzina 20:00. Benedykt zdecydował
Decyzja była ogromnym zaskoczeniem, gdyż współcześnie wszyscy papieże piastowali urząd aż do śmierci. Ten niespodziewany krok Benedykt XVI argumentował wyłącznie względami zdrowotnymi i brakiem sił fizycznych oraz duchowych. 86-letni wówczas duchowny mówił ponadto, że pragnie spędzić ostatnie lata życia w spokoju. Zadeklarował jednak, że będzie kontynuował swoją posługę w Kościele.
Decyzja weszła w życie dokładnie 28 lutego 2013 roku o godzinie 20.00. Od tego historycznego momentu Benedykt XVI został emerytowanym papieżem, pierwszym od XV wieku, który dobrowolnie zrzekł się swojego urzędu.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
600 lat przed Benedyktem zrezygnował Grzegorz XII. Zakończył rozłam Kościoła
Ostatnim papieżem przed Benedyktem XVI, który zrezygnował ze swojej funkcji, był Grzegorz XII. Ogłosił on bullę o abdykacji w 1415 roku, w czasie zwołanego jego mocą soboru w Konstancji.
Grzegorz XII był wezwany przez kardynałów do ustąpienia z urzędu, jednak można uznać, że decyzję ostatecznie podjął dobrowolnie. Ten ruch pozwolił zakończyć trwający od kilkudziesięciu lat rozłam w Kościele, zwany Wielką schizmą zachodnią.
Przypadków papieskich abdykacji w historii było więcej. O części z nich jednak niewiele pewnego można powiedzieć z powodu szczątkowych i niespójnych źródeł, inne abdykacje zaś nastąpiły w wyniku usunięcia papieży lub zmuszenia ich do rezygnacji.
Tak było m.in. w przypadku Benedykta V, który w 964 roku, zaledwie po miesiącu urzędowania, został zdjęty z urzędu siłą przez cesarza Ottona I Wielkiego. Został zdegradowany do rangi diakona i wygnany do Hamburga. Również wymuszone, ale po raz pierwszy jasno potwierdzone historycznie były rezygnacje papieży Benedykta IX w 1045 roku oraz Grzegorza VI w 1046 roku.
Trzeci papież, który zrezygnował dobrowolnie. Nie był gotowy
Najbardziej znana była zaś rezygnacja papieża Celestyna V. Został on wybrany na papieża 5 lipca 1294 roku, a przedtem prowadził życie pustelnicze. Nie był kardynałem, lecz zdobył w konklawe większość głosów.
Po namowach zgodził się przyjąć godność papieską. Nie miał jednak odpowiednich predyspozycji ani nie był przygotowany do pełnienia funkcji głowy Kościoła katolickiego.
Już po kilku miesiącach Celestyn V zdał sobie sprawę, że urząd papieża nie jest dla niego. Początkowo chciał powierzyć rządy nad Kościołem trzem kardynałom, a samemu oddać się modlitwie. Ten pomysł jednak spotkał się z kategorycznym sprzeciwem.
W końcu Celestyn V polecił dwóm kardynałom, ekspertom prawa kanonicznego, sprawdzić, czy dobrowolna rezygnacja z urzędu papieskiego jest możliwa. Kiedy duchowni ustalili, że takie rozwiązanie jest dopuszczalne, 13 grudnia 1294 roku Celestyn V złożył urząd i wrócił do życia pustelnika.
