Polski smog jedyny w swoim rodzaju. Zawiera rakotwórczy składnik

Smog w Polsce jest inny niż wszystkie. Od znanego z literatury smogu londyńskiego czy kalifornijskiego różni się dodatkowym, rakotwórczym składnikiem. Winnym jego szkodliwości jest spalany w domowych piecach węgiel.

Polski smog różni się od znanych dotąd typów zanieczyszczeńPolski smog różni się od znanych dotąd typów zanieczyszczeń
Źródło zdjęć: © Getty Images | Beata Zawrzel

Typy smogu - kalifornijski i londyński

W literaturze naukowej zasadniczo wyróżnia się dwa typy smogu - smog londyński oraz smog kalifornijski. Różnią się one od siebie składem oraz warunkami atmosferycznymi, w jakich powstają. Jak twierdzi prof. Grzegorz Wielgosiński z Politechniki Łódzkiej, smog w Polsce wymyka się obu tym typom.

Smog kalifornijski jest typowy dla wysokich temperatur, oscylujących powyżej 30 stopni C. W jego skład wchodzi głównie ozon, którego źródłem są przede wszystkim spaliny pochodzące z samochodów.

Smog londyński z kolei występuje przy pogodzie niżowej i słabym wietrze. Jego podstawowymi składnikami są tlenek węgla i dwutlenek siarki, a powstaje zwykle podczas spalania węgla w kominkach.

"Polski smog" - nowy typ zanieczyszczenia

Smog zimowy w Polsce nie wykazuje jednak podwyższonych stężeń dwutlenku siarki. W jej miejscu za to pojawiają się wysokie stężenia pyłów, szczególnie PM10 i PM2,5 oraz benzopirenu. Ten ostatni to rakotwórczy związek, którego normy w Polsce są znacznie przekraczane.

Z czego wynika ta różnica? Na tle innych państw, w polskich piecach spala się wprost olbrzymie ilości węgla. W całej Unii Europejskiej w piecach domowych spala się niewiele ponad 13 mln ton rocznie, a samej Polsce – ponad 11 mln ton.

Węgle, którymi opala się w Polsce, zawierają zwykle więcej związków azotowych, niż węgle angielskie. Związki azotowe są też obecne w drewnie, którym często opala się polskie domy. To powoduje dodatkową emisję amoniaku, który wiąże dwutlenek siarki, tworząc wtórny aerozol nieorganiczny - pył. Dlatego w okresie zimowym nie mamy przekroczeń dwutlenku siarki, mamy za to bardzo wysokie stężenia pyłów- tłumaczy prof. Wielgosiński dla PAP.

Z powodu złej jakości powietrza w Polsce dochodzi do ok. 45 tys. zgonów rocznie. Rozwiązaniem problemu może być zastąpienie indywidualnych pieców węglowych starego typu ogrzewaniem centralnym w centrach miast. 

Program "Stop smog". Kto i na co może liczyć? W grze nawet 100 proc. dofinansowania

Źródło artykułu:
Wybrane dla Ciebie
TCS startuje w Oberstdorfie. Polacy poza gronem faworytów
TCS startuje w Oberstdorfie. Polacy poza gronem faworytów
Wyniki Lotto 27.12.2025 – losowania Lotto, Lotto Plus, Multi Multi, Ekstra Pensja, Ekstra Premia, Mini Lotto, Kaskada
Wyniki Lotto 27.12.2025 – losowania Lotto, Lotto Plus, Multi Multi, Ekstra Pensja, Ekstra Premia, Mini Lotto, Kaskada
Morze w Walii wyrzuciło je na brzeg. Jest ich ponad 400
Morze w Walii wyrzuciło je na brzeg. Jest ich ponad 400
Polacy usłyszeli wołanie o pomoc w Tatrach. Węgier utknął na skale
Polacy usłyszeli wołanie o pomoc w Tatrach. Węgier utknął na skale
Włochy. Turyści dręczą rzadką fokę. Ekspert alarmuje
Włochy. Turyści dręczą rzadką fokę. Ekspert alarmuje
Opuścił ośrodek dla seniorów. Szukało go 60 osób
Opuścił ośrodek dla seniorów. Szukało go 60 osób
Sztorm uderzył w Szwecję. Jedna ofiara śmiertelna i wiele zniszczeń
Sztorm uderzył w Szwecję. Jedna ofiara śmiertelna i wiele zniszczeń
"To cud, że ten pies żyje". Dramatyczna akcja ratunkowa na Wiśle
"To cud, że ten pies żyje". Dramatyczna akcja ratunkowa na Wiśle
Strażak zmarł w drodze na akcję. "90 minut walki"
Strażak zmarł w drodze na akcję. "90 minut walki"
Silne trzęsienie ziemi na Tajwanie. Trwa szacowanie strat
Silne trzęsienie ziemi na Tajwanie. Trwa szacowanie strat
W środku dnia podeszły pod domy. Niezwykłe nagranie
W środku dnia podeszły pod domy. Niezwykłe nagranie
Radiowóz zderzył się z osobówką w Kielcach. Policjant trafił do szpitala
Radiowóz zderzył się z osobówką w Kielcach. Policjant trafił do szpitala