Wigilia prawosławna. Kiedy się ją obchodzi i czym się różni?
Choć w Polsce najgłośniej świętujemy Wigilię 24 grudnia, dla części wiernych to dopiero początek okresu przygotowań do Bożego Narodzenia. Wyznawcy Kościoła prawosławnego obchodzą święta według kalendarza juliańskiego, dlatego ich Wigilia przypada później - 6 stycznia. To jeden z najważniejszych dni w roku liturgicznym, pełen symboli, tradycji i duchowego znaczenia.
W prawosławnym kalendarzu czas poprzedzający Boże Narodzenie ma wyjątkowo uroczysty charakter. Poprzedza go czterdziestodniowy post, nazywany Filipowym, który ma przygotować wiernych duchowo do świąt.
Sam przebieg Świętego Wieczoru różni się nieco od tego, co znamy z tradycji katolickiej. Podczas prawosławnej Wigilii obowiązuje post, a na wigilijnym stole pojawia się siano schowane pod obrusem, dwanaście potraw oraz dodatkowe nakrycie dla niespodziewanego gościa. W domach ustawiana jest choinka, pod którą — tak jak w wielu polskich rodzinach — można znaleźć prezenty, a ważnym elementem świętowania pozostaje kolędowanie.
Brutalne pobicie. Wszystko nagrywali telefonem
Wigilia prawosławna - jakie są różnice?
W trakcie prawosławnej wieczerzy wigilijnej wierni nie łamią się opłatkiem, lecz dzielą poświęconą prosforą, czyli niewielkim chlebkiem wypiekanym na zakwasie, który wcześniej zostaje pobłogosławiony w cerkwi. Odmienny jest również symboliczny wystrój świątyń: w cerkwiach nie spotyka się klasycznych szopek, lecz ikonę przedstawiającą scenę Narodzenia Chrystusa.
Wigilia prawosławna. Co na stole?
Na prawosławnym stole wigilijnym pojawia się zazwyczaj dwanaście dań, z których każde ma własne znaczenie i które — zgodnie ze zwyczajem — powinno się choć w minimalnej ilości spróbować. Wszystkie są postne, a najważniejszą z nich pozostaje kutia, przygotowywana z pszenicy, maku, bakalii i miodu. To właśnie od niej bardzo często rozpoczyna się wieczerzę.
Oprócz kutii podaje się również ryby, zwłaszcza śledzie i karpia, pierogi (m.in. z makiem), barszcz z uszkami lub pampuszkami – drożdżowymi, postnymi bułeczkami – a także kapustę z grochem lub grzybami, kisiel owsiany zwany kisełycią oraz różnego rodzaju drożdżowe racuchy. Nieodłącznym elementem świątecznego stołu jest również kompot z suszonych owoców, który stanowi jeden z najbardziej rozpoznawalnych zimowych napojów.
Czosnek na Wigilii
Ciekawostką jest ważna rola czosnku, uznawanego za symbol zdrowia. W niektórych domach podaje się go nawet jako osobną potrawę - maczany w soli - a czasem układa się całe główki w czterech rogach stołu, co ma z kolei odganiać złe moce.
Choć prawosławna Wigilia ma swoje odrębne elementy, jej wymowa pozostaje podobna do tej znanej z tradycji katolickiej. To czas wyczekiwany, niosący ze sobą rodzinne ciepło, głęboką symbolikę i zwyczaje przekazywane z pokolenia na pokolenie. Dzięki poznaniu tych tradycji można jeszcze pełniej przeżywać świąteczną atmosferę i znaczenie