Astronomowie odkryli nową egzoplanetę. Może ich być więcej
Międzynarodowy zespół naukowców korzystający z Bardzo Dużego Teleskopu (VLT) w Chile odkrył planetę pozasłoneczną krążącą wokół gwiazdy Barnarda – najbliższej pojedynczej gwiazdy względem Układu Słonecznego. Informację przekazała Polska Agencja Prasowa.
Astronomowie odkryli nową egzoplanetę.
Gwiazda Barnarda znajduje się w odległości sześciu lat świetlnych od Ziemi, co czyni ją drugim najbliższym systemem gwiezdnym po układzie potrójnym Alfa Centauri, oddalonym o nieco ponad cztery lata świetlne. Wokół Proximy Centauri, jednej z gwiazd tego układu, krąży jedna potwierdzona planeta i dwie potencjalne. Bliskość gwiazdy Barnarda sprawia, że jest ona atrakcyjnym celem do poszukiwań planet podobnych do Ziemi.
W 2018 roku ogłoszono odkrycie planety w systemie gwiazdy Barnarda, jednak późniejsze badania tego nie potwierdziły. Najnowsze obserwacje również wykluczają tamtą planetę, zamiast tego wykrywając inną oraz trzy kolejne kandydatki.
Badania prowadzone były przez pięć lat z użyciem Bardzo Dużego Teleskopu (ang. Very Large Telescope, VLT) w Obserwatorium Paranal w Chile, należącym do Europejskiego Obserwatorium Południowego (ang. European Southern Observatory, ESO). Zespół naukowców pod kierunkiem Jonaya Gonzáleza Hernándeza z Instituto de Astrofísica de Canarias w Hiszpanii skupił się na poszukiwaniu sygnałów od potencjalnych planet krążących w ekosferze gwiazdy Barnarda.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Wyjątkowe nagranie astronauty NASA. Pokazał zorzę polarną z kosmosu
Ekosfera to obszar wokół gwiazdy, w którym mogą panować warunki umożliwiające istnienie wody w stanie ciekłym na powierzchni planety. Nazywana jest także ekostrefą, strefą nadającą się do zamieszkania, strefą zamieszkiwalną lub poetycko "strefą Złotowłosej" – nawiązując do bajki o Złotowłosej i trzech niedźwiadkach, gdzie dziewczynka wybiera spośród trzech przedmiotów ten, który jest "dokładnie odpowiedni", odrzucając pozostałe jako zbyt duże lub małe, zbyt gorące lub zimne.
Gwiazda Bernarda — co o niej wiemy?
Gwiazda Barnarda jest czerwonym karłem o masie, rozmiarach, jasności i temperaturze mniejszych niż Słońce. Takie gwiazdy często są wybierane do poszukiwań małych planet skalistych, ponieważ łatwiej je wykryć. Czerwony karzeł jest chłodny, jego ekosfera znajduje się bliżej, co oznacza, że planety mają krótsze okresy orbitalne. Dodatkowo mniejsza masa gwiazdy sprawia, że wpływ grawitacyjny planety na ruch gwiazdy jest wyraźniejszy.
Nowo odkryta planeta, nazwana Barnard b, krąży 20 razy bliżej swojej gwiazdy, niż Merkury znajduje się od Słońca. Jej okres orbitalny wynosi 3,15 dnia ziemskiego – tyle trwa tam rok. Temperatura na powierzchni sięga 125 stopni Celsjusza, co jest zbyt wysoką wartością dla istnienia ciekłej wody. Masa planety stanowi około 37 procent masy Ziemi, czyli jest prawie trzykrotnie większa niż masa Marsa.
Wyniki badań opublikowano we wtorek w czasopiśmie "Astronomy and Astrophysics". W projekcie uczestniczyli naukowcy z Hiszpanii, Portugalii, Szwajcarii, Włoch, USA, Niemiec i Chile. Do obserwacji wykorzystano niezwykle precyzyjny spektrograf ESPRESSO, a uzyskane dane potwierdzono przy pomocy innych instrumentów: HARPS w Obserwatorium La Silla (także ESO), HARPS-N oraz CARMENES.
