Jak zapobiec nadwadze u dzieci i niemowląt?

Siatki centylowe to wykres, na który nanosi się odpowiednie pomiary: wzrost, masę ciała, oraz w przypadku niemowląt – obwód głowy. Pozioma oś na wykresie oznacza wiek dziecka, a pionowa – cechę, której rozwój chcemy przeanalizować (np. masę ciała).

Siatki centylowe to jedna z metod badania rozwoju malucha. Znajdziesz je w książeczce zdrowia dziecka. Pierwsze pomiary zostaną zaznaczone na siatkach centylowych zaraz po narodzinach dziecka, kolejne będą wykonywane przez lekarza na wizytach kontrolnych.

W warunkach domowych również możesz dokonać pomiarów i umieścić je na siatkach centylowych. Najważniejsze jest dobranie właściwej siatki – odpowiedniej do wieku i płci dziecka. Na osi poziomej odnajdź wiek, a na pionowej np. masę ciała. Kolejno prawidłowo zważ swoją pociechę i nanieś wartości na wykres. Miejsce przecięcia dwóch linii wyznaczy pozycję centylową, w której znajduje się Twoje dziecko. Jak interpretować wynik? Jeśli Twój maluch znajduje się na 75. centylu, oznacza to, że 75% jego rówieśników lub rówieśniczek waży / mierzy tyle samo lub mniej, a 25% waży / mierzy tyle samo lub więcej[1]. Regularne pomiary pozwolą ocenić, czy dana cecha rozwija się prawidłowo, np. masa ciała – gdy będzie zbyt duża, lekarz pediatra może zalecić konsultację u dietetyka.

Nadwaga to pojęcie oznaczające nadmierną masę ciała. Nabierając kolejnych kilogramów, może ona przekształcić się w otyłość, którą już w 1974 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała za chorobę cywilizacyjną, mogącą stać się jedną z najcięższych chorób żywieniowych[2].

Jeśli zastanawiasz się, czy Twoje dziecko nie ma nadwagi lub nie cierpi na otyłość, posłuż się siatkami centylowymi. Zgodnie z definicją WHO, u niemowląt i dzieci:

• nadwagę rozróżniamy, gdy BMI (wskaźnik oceniający czy masa ciała jest odpowiednia do wzrostu) jest na 85. centylu lub wyższym, ale poniżej 95. centyla,
• otyłość rozpoznajemy, gdy wskaźnik BMI jest równy lub większy od 95. centyla[3].

Pamiętaj, że nadmierne kilogramy mogą wpłynąć negatywnie na zdrowie fizyczne dziecka, ale również na jego samopoczucie emocjonalne. Maluch z nadwagą może być wyśmiewany i nieakceptowany przez rówieśników, co może odbić się negatywnie na jego kondycji psychicznej i samoocenie. Dlatego tak ważne jest zapobieganie nadwadze dziecka już od początku jego życia.

Warto podkreślić, że niemowlęta karmione wyłącznie piersią dość rzadko cierpią na nadwagę. Wprowadzając mleko modyfikowane do diety Twojego malucha, koniecznie zwróć uwagę, aby przygotowywać je w odpowiednich proporcjach – nadmierna ilość proszku zwiększy kaloryczność pokarmu. Nie podawaj dziecku zbyt dużych porcji i nie przekarmiaj go.

Rozszerzając dietę niemowlęcia, zatroszcz się o to, aby była ona zgodna z aktualnym schematem żywienia niemowląt i małych dzieci, opracowanym przez ekspertów z Sekcji Żywieniowej Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Bardzo istotne jest dostarczanie małemu organizmowi wszystkich substancji odżywczych niezbędnych do prawidłowego rozwoju, w odpowiednich dla niego ilościach.

Od najmłodszych lat przyzwyczajaj dziecko do picia czystej wody. Od czasu do czasu możesz podać maluchowi sok, ale traktuj go wówczas jako słodki i sycący posiłek.

W każdym wieku bardzo istotna jest aktywność fizyczna. Małe dzieci zazwyczaj dużo się ruszają, co pozytywnie wpływa na ich zdrowie. Jeśli jednak zaobserwujesz spadek aktywności u Twojego malucha, zaproponuj mu zabawy ruchowe – wspólny spacer po domu, taniec czy proste ćwiczenia, np. podskoki.

Regularnie mierz masę i wzrost dziecka, a pomiary przekładaj na siatki centylowe. Wszelkie wątpliwości konsultuj z lekarzem pediatrą, który zinterpretuje wyniki i oceni czy rozwój danej cechy jest w normie.

Pamiętaj, że kształtowanie zdrowych nawyków żywieniowych rozpoczyna się już w wieku niemowlęcym.

Karmienie piersią, przy jednoczesnym wprowadzaniu pełnowartościowych produktów w odpowiednich ilościach oraz zachęcanie dziecka do aktywności fizycznej z pewnością pozytywnie wpłynie na zdrowie Twojej pociechy i zaprocentuje w przyszłości.

[1] https://www.bobovita.pl/9-12-miesiecy/artykuly/siatki-centylowe
[2] https://ncez.pl/abc-zywienia-/zasady-zdrowego-zywienia/nadwaga-i-otylosc-wsrod-dzieci-i-mlodziezy-
[3] https://www.bebiklub.pl/rozwoj-dziecka/zdrowie-dziecka/otylosc-i-nadwaga-u-dzieci-jak-leczyc

Artykuł sponsorowany Nutricia