Może przelecieć obok Ziemi. Kometa krąży w kosmosie od 7 miliardów lat
Astronomowie z Uniwersytetu Oksfordzkiego zidentyfikowali niezwykły obiekt przemierzający przestrzeń kosmiczną, który może być najstarszą kometą, jaką kiedykolwiek zaobserwowano. Nazywany 3I/Atlas, obiekt ten, według wstępnych szacunków, może liczyć nawet ponad 7 miliardów lat — to o około 3 miliardy więcej niż wiek naszego Układu Słonecznego.
Kometa 3I/Atlas została po raz pierwszy zauważona 1 lipca 2025 roku przez teleskop ATLAS w Chile, w odległości około 670 milionów kilometrów od Słońca. Odkrycie nastąpiło tuż po zakończeniu pracy doktorskiej młodego astronoma z Oksfordu. – Jesteśmy bardzo podekscytowani 3I/Atlas – powiedział Matthew Hopkins w rozmowie z BBC News.
To dopiero trzeci znany obiekt międzygwiezdny, jaki udało się zidentyfikować. Wcześniej odkryto 1I/'Oumuamua w 2017 roku oraz 2I/Borisov dwa lata później.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Kometa Nishimura nagrana nad Włochami. Pierwszy raz od 400 lat
Kometa z "grubej tarczy" galaktyki
Według badań, 3I/Atlas może pochodzić z tzw. "grubej tarczy" Drogi Mlecznej – obszaru zamieszkanego przez bardzo stare gwiazdy, położonego ponad i poniżej płaszczyzny galaktycznej, gdzie znajduje się m.in. nasze Słońce. Hopkins i jego zespół podejrzewają, że kometa uformowała się wokół starożytnej gwiazdy i składa się głównie z lodu wodnego.
Gdy zbliży się do Słońca, może dojść do sublimacji lodu, co w efekcie stworzy charakterystyczny ogon z pyłu i pary wodnej. To zjawisko będzie można obserwować także z Ziemi.
Szansa na obserwację z teleskopów amatorskich
Naukowcy przewidują, że jeszcze w tym roku kometa 3I/Atlas będzie możliwa do zaobserwowania nawet przy użyciu teleskopów amatorskich. Dzięki temu także entuzjaści astronomii będą mieli szansę spojrzeć na obiekt, który może pochodzić z czasów sprzed narodzin Słońca.
To obiekt z części galaktyki, której nigdy wcześniej nie widzieliśmy z bliska – powiedział profesor Chris Lintott, współautor badań. – Uważamy, że istnieje dwie trzecie szans, że ta kometa jest starsza niż Układ Słoneczny i dryfuje przez przestrzeń międzygwiezdną od tamtej pory.
Nowa era kosmicznych obserwacji
Odkrycie 3I/Atlas może być zapowiedzią większej liczby podobnych znalezisk w przyszłości. Astronomowie przygotowują się do pracy z nowym teleskopem Vera C. Rubin w Chile, który ma rozpocząć pełne skanowanie południowego nieba. Szacuje się, że może on pomóc w zidentyfikowaniu nawet od 5 do 50 nowych obiektów międzygwiezdnych w nadchodzących latach.
Wstępne wyniki badań nad kometą 3I/Atlas zostały zaprezentowane podczas krajowego spotkania Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego w Durham, wywołując ogromne zainteresowanie środowiska naukowego.
Obiekt 3I/Atlas może nie tylko dostarczyć informacji o odległych regionach naszej galaktyki, ale również rzucić światło na początki formowania się planetarnych systemów, takich jak nasz własny.