Tajemnicze "wiry" na Bałtyku. Dla wielu mogą być niebezpieczne

Naukowcy od lat zastanawiali się, czym są tajemnicze obiekty widoczne z kosmosu na Morzu Bałtyckim. W sprawę zaangażowała się NASA, a naukowcom w końcu udało się wyjaśnić ich pochodzenie. Choć "wiry" nie są dużym zagrożeniem, to dla alergików mogą być niebezpieczne.

Zdjęcie satelitarne Morza Bałtyckiego z widocznymi "wirami".Zdjęcie satelitarne Morza Bałtyckiego z widocznymi "wirami".
Źródło zdjęć: © ESA, NASA
oprac.  NGA

Widoczne na zdjęciach satelitarnych plamy na powierzchni Bałtyku wyglądają tajemniczo. Układają się w specyficzne wzory, które od dawna były tematem dywagacji naukowców próbujących odpowiedzieć na pytanie, jakie jest ich pochodzenie. Okazuje się, że "wiry" są w rzeczywistości warstwą pyłków sosny, które przez wiatr zostały wyniesione nad wodę.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Premiery gier - maj 2023

"Wiry" na Bałtyku to tak naprawdę warstwa pyłków sosny

Wiosną pyłki kwitnącej sosny (Pinus sylvestris) są unoszone przez powietrze na duże odległości. Wynika to przede wszystkim ich niskiej wagi, która ułatwia transmisję na dużym obszarze.

Nie inaczej jest nad Morzem Bałtyckim, gdzie naukowcom wreszcie udało się rozwiązać zagadkę pojawiających się od lat "tajemniczych wirów". Te obserwuje się przynajmniej od 2000 r. i w ciągu kolejnych 21 lat ich obecność odnotowano aż 14 razy. Ilość pyłku z roku na rok wzrastała. Wyniki badań na ich temat opublikowano w czasopiśmie "Environmental Sciences".

Dlaczego pyłki na Bałtyku nie zatoną? Zamiast tego, utrzymują się na powierzchni wody w takim stężeniu, że bez trudu można zaobserwować ich obecność na zdjęciach z kosmosu. Wynika to z hydrofobowego charakteru pyłków sosny, który niewielkim cząsteczkom nie pozwala zatonąć i wymieszać się z wodą, a zamiast tego – dryfują one i poddają się warunkom atmosferycznym.

To właśnie pogoda ma duże znaczenie dla dzieł, które przyroda tworzy każdego roku wykorzystując do tego pyłki, bowiem wiatr układa go w unikalne kształty. Warto jednak podkreślić, że stale zwiększająca się ich ilość jest wiązana przez naukowców z globalnymi zmianami klimatycznymi.

Zanieczyszczenie pyłkami sosny na Bałtyku od 2000 r.
Zanieczyszczenie pyłkami sosny na Bałtyku od 2000 r. © ScienceDirect | Brian B. Barnes, Chuanmin Hu, Dariusz Ficek, David C. English, Karlis Mikelsons, Lin Qi, Magdalena M. Pawlik, Menghua Wang

Zjawisko jest ładne, ale nie do końca bezpieczne

Unikalne kształty na satelitarnych zdjęciach bez wątpienia można uznać za cieszące oko. Nie oznacza to jednak, że zgromadzony na powierzchni Bałtyku pyłek sosny jest pożądanym zjawiskiem.

Przede wszystkim pyłki sosny na Bałtyku są niebezpieczne dla alergików. Ilość mikroskopijnych cząstek w okolicach naszego zbiornika wodnego zdecydowanie nie sprzyja osobom uczulonym na ten charakterystyczny żółto-zielony "kurz".

Alergia na pyłki sosny objawia się przede wszystkim katarem i łzwieniem oczu. Oprócz tego może pojawić się wysypka. Alergicy powinni zatem unikać obszarów, gdzie pyłki sosny gromadzą się w dużych ilościach podczas pylenia, a więc w okresie późnej wiosny.

Rzeczone "wiry" są też niebezpieczne dla morskiego ekosystemu. Choć jest to zjawisko w pełni naturalne i brak w nim bezpośredniego udziału ludzi, to nagromadzony na powierzchni Bałtyku pyłek może zaburzać fotosyntezę glonów i roślin wodnych. Nie bez znaczenia pozostaje też możliwość odbicia światła przez morze, co utrudnia monitoring wód.

Wybrane dla Ciebie
Zobaczył karteczkę. Wściekł się. "To jest nielegalne"
Zobaczył karteczkę. Wściekł się. "To jest nielegalne"
Skandal w szkole. Młodzi Austriacy zrobili taką budowlę
Skandal w szkole. Młodzi Austriacy zrobili taką budowlę
Głośno o zachowaniu Trumpa. Wszystko się nagrało
Głośno o zachowaniu Trumpa. Wszystko się nagrało
Wigilia 2025 wolna nie dla wszystkich. Sprawdź zawody
Wigilia 2025 wolna nie dla wszystkich. Sprawdź zawody
Walczył z Rosjanami. Hoang Tran skazany
Walczył z Rosjanami. Hoang Tran skazany
Przyłapani w Rossmannie. Ich twarze zobaczą wszyscy. Komunikat policji
Przyłapani w Rossmannie. Ich twarze zobaczą wszyscy. Komunikat policji
Polacy odwołują urlopy. Pogoda zaskoczy?
Polacy odwołują urlopy. Pogoda zaskoczy?
"Zimno, boli". Ukrainka wypadła z drugiego piętra
"Zimno, boli". Ukrainka wypadła z drugiego piętra
Nie żyje Rafał Kołsut. Był gwiazdą "Ziarna"
Nie żyje Rafał Kołsut. Był gwiazdą "Ziarna"
Wyniki Lotto 04.12.2025 – losowania Lotto, Lotto Plus, Multi Multi, Ekstra Pensja, Ekstra Premia, Mini Lotto, Kaskada
Wyniki Lotto 04.12.2025 – losowania Lotto, Lotto Plus, Multi Multi, Ekstra Pensja, Ekstra Premia, Mini Lotto, Kaskada
Polskie piłkarki ręczne wygrały z Argentyną. Szczere słowa trenera
Polskie piłkarki ręczne wygrały z Argentyną. Szczere słowa trenera
Szukasz drzewka na święta? Prawnik mówi, na co zwrócić uwagę
Szukasz drzewka na święta? Prawnik mówi, na co zwrócić uwagę