Artykuł sponsorowany
Częstość występowania alergii dramatycznie zwiększa się na całym świecie od ponad 50 lat. Bez znaczenia jest to, czy mowa o krajach rozwiniętych, czy rozwijających się – alarmują między innymi autorzy „Białej Księga Alergii Światowej Organizacji Alergii” na czele z ekspertami Światowej Organizacji Zdrowia. Do chorób alergicznych zalicza się astma oskrzelowa, nieżyt nosa, anafilaksja, alergia na leki, pokarmy i owady, wyprysk oraz pokrzywka i obrzęk naczynioruchowy. Najczęstszy jest alergiczny nieżyt nosa występujący już u co trzeciego Polaka! Co sprzyja alergii wiosną? Nie bez powodu na wiosenną alergię mówi się pyłkowica –,objawy wywołują właśnie pyłki roślin.
Wiosenne alergie – jak alergik powinien przygotować się na przyjście wiosny
Światowa Organizacja Alergii (World Allergy Organization, WAO) wskazuje, że istnieje ścisły i stały związek między alergenami pyłku traw a objawami kataru siennego występującymi w sezonie pylenia – jest to dowód na to, że pyłki są przyczyną powstawania uczulenia.
Jednocześnie organizacja wskazuje, że jednym z kluczowych działań każdego alergika jest ograniczenie kontaktu z alergenami. Eksperci przekonują, że to właśnie zapobieganie występowaniu objawów jest najlepszą praktyką alergologiczną, jednak wymaga wiedzy na temat własnej przypadłości, a także ukierunkowanych działań i pilnowania codziennych nawyków.
Należy również pamiętać, że ciężki wysiłek fizyczny może wywołać lub nasilić wiele objawów alergicznych, takich jak skurcz oskrzeli, nieżyt nosa, pokrzywka-obrzęk naczynioruchowy i anafilaksja.
Świadome unikanie alergenów może prowadzić do złagodzenia objawów chorych na alergię, a w wielu badaniach wykazano, że tylko konsekwentne działania, w tym środowiskowe, mogą nawet zmniejszyć objawy astmy u dzieci. Dlatego też na wiosnę nie zaleca się tylko częstszej wymiany poszewek na pościel, ale też częstsze przeprowadzanie porządków w mieszkaniu, w tym korzystanie z oczyszczacza powietrza z filtrami.
Ogólne rady dla alergika przed sezonem wiosennym sprowadzają się do kilku prostych wskazówek. Pierwszą z nich jest konsultacja z lekarzem i bycie pod jego stałą kontrolą. Diagnoza pozwoli określić czynnik/czynniki powodujące alergię, co też pozwoli lepiej przygotować się na kontakt z nim/nimi. Zaleca się również przeprowadzenie kurację lekami antyhistaminowymi pod okiem alergologa jeszcze przed okresem pylenia, co pozwoli ochronić organizm przed silnymi objawami alergii.
Kolejną wskazówką jest monitorowanie kalendarza pylenia roślin ze świadomością, że niektóre pyłki są obecne w powietrzu już wcześniej, jeszcze przed rozpoczęciem wiosny.
Co pyli podczas wiosny?
Na pytanie, co kiedy pyli, precyzyjnie odpowiada kalendarz pyleń, a także wiele fachowych artykułów. Nie zmienia to jednak faktu, że alergicy powinni być czujni przez cały rok.
Jak się okazuje, nawet najlepiej opracowany kalendarz jest tylko poglądowy, ponieważ ma on pewne ograniczenia. Za przykład niech posłużą pyłki brzozy, które mogą być przenoszone na bardzo odległe tereny – przeprowadzone w Danii badania wykazały obecność nawet do 500 ziaren pyłku brzozy/m3 w okresie wczesnej wiosny, zanim lokalne drzewa zaczęły w ogóle kwitnąć! Po analizie okazało się, że pyłki te pochodzą z Polski oraz Niemiec. Podobne badania zostały przeprowadzone w Finlandii i tam wykazano, że pyłki pochodziły również z Polski oraz Rosji. Sugeruje to, że zjawisko występuje również w naszym kraju, przez co objawy alergii mogą się pojawić jeszcze przed lub po sezonie pylenia roślin i traw.
Na domiar złego na skutek coraz lepszych warunków wegetacyjnych roślin (m.in. przez cieplejszy klimat) okres pylenia ciągle się wydłuża, a co za tym idzie – w powietrzu pojawia się coraz więcej alergenów, których wysokie stężenie utrzymuje się przez dłuższy czas. Ponadto zmiana pogody w czasie sezonu pylenia, taka jak burze, może wywoływać uwodnienie ziaren pyłku i ich rozdrobnienie, tworząc w atmosferze biologiczny aerozol alergenowy. W następstwie tego u chorych na pyłkowicę może wystąpić atak astmy – stąd zaleca się monitorowanie również prognozy pogody.
Mimo tych wniosków kalendarz pylenia wciąż jest najlepszym źródłem informacji o tym, jaka roślina pyli w danym przedziale czasowym lub miesiącu, ponieważ okres pylenia roślin trwa praktycznie przez cały rok kalendarzowy, od połowy lutego do końca października. Wskazania kalendarza alergicznego przydają się do planowania dnia lub urlopu.
Sprawdź, co teraz pyli: http://www.alergia-allegra.pl/kalendarz.html. Wskazany kalendarz pyleń uwzględnia wyniki pomiarów przeprowadzonych w Polsce w latach od 1989 do roku obecnego. Komunikaty pojawiające się na stronie powstają na podstawie stężenia ziaren pyłku danej rośliny w objętości 1 m3 powietrza na dobę.
Wiosenne alergeny
Ogólnie alergeny wziewne dzielimy na wewnątrzpochodne oraz zewnątrzpochodne. Do pierwszej grupy zaliczamy m.in. pleśń, sierść zwierząt oraz kurz domowy, a do drugiej – zarodniki grzybów pleśniowych, a także pyłki chwastów, drzew czy traw. W przypadku wiosennej alergii mówimy właśnie o tej drugiej grupie, przy czym wiosną pylą przede wszystkim drzewa – w szczególności są to leszczyna, wierzba, olcha, topola, brzoza i cis.
Według ogólnopolskich badań Epidemiologii Chorób Alergicznych w Polsce (ECAP) najistotniejszą grupą wziewnych alergenów w Polsce stanowią alergeny pyłku traw. W badaniach klinicznych stwierdzono, że średnio 21% badanych miało dodatnie wyniki testów skórnych wobec ekstraktów traw, w tym 16% osób zgłaszało objawy w sezonie ich pylenia. Następna pod względem częstości występowania uczuleń jest bylica, gdzie stwierdzono 16% uczulonych, a potem odpowiednio plasują się: brzoza 15%, leszczyna 11%, olsza 11% oraz babka 8,6%. Ponadto stwierdzono, że zdecydowana większość dzieci z alergicznym nieżytem nosa (około 30%) ma objawy sezonowe, co sugeruje, że alergeny pyłku roślin są wysoce istotne klinicznie.
W pracy pt. „Pyłek roślin i alergeny sezonowe w Polsce” Barbara Majkowska-Wojciechowska z Klinika Immunologii, Reumatologii i Alergii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi na podstawie dostępnej literatury wytypowała najczęstsze alergeny. Najwyższa roczna ekspozycja związana jest z pyłkiem brzozy, następnie z pyłkiem traw, olszy i bylicy oraz ambrozji. Ponadto stwierdzono, że w powietrzu najdłużej utrzymuje się pyłek traw – aż 3,5 miesiąca, a następnie pyłek bylicy, leszczyny, olszy, ambrozji. Pylenie brzozy trwa stosunkowo krótko, ponieważ średnio jeden miesiąc (pylenie brzozy przypada przede wszystkim na kwiecień), ale nie przeszkadza to w klasyfikowaniu tego drzewa jako najczęstszej przyczyny objawów okresowego alergicznego nieżytu nosa zapalenia spojówek i atopowej astmy pyłkowej. Drugim najczęstszym wiosennym alergenem jest olcha, której pylenie przypada na wczesną wiosnę.
Jak przygotować się na okres pyleń?
Alergia jest uciążliwa, ale można z nią żyć, należy przestrzegać kilka prostych zaleceń, szczególnie w okresie pylenia roślin. W wielu pracach badawczych opisywano, że u pacjentów z alergicznym nieżytem nosa, objawy stają się coraz częstsze i bardziej dotkliwe, gdy wzrastają stężenia pyłku w powietrzu. Ponadto, w przypadku pacjentów z astmą częściej odnotowywano konieczność hospitalizacji, a nawet konieczne stawało się szukanie pomocy na oddziałach ratunkowych, gdy stężenia pyłku wzrastały.
Dlatego też w okresie najintensywniejszego pylenia roślin zaleca się ograniczanie wyjść z domu, a jak już mamy ochotę na spacer, najlepiej zrobić to bezpośrednio po deszczu, wczesnym rankiem lub późnym wieczorem, kiedy powietrze jest wolne od pyłków. Najlepiej omijać łąki, pola, parki i inne roślinne zagajniki, a na miejsce wypoczynku wybrać tereny mało zielone. Przyjazne dla alergików jest zwłaszcza morze, ponieważ stężenie pyłku jest tam najniższe ze względu na wysoką wilgotność powietrza i wiatry wiejące od morza. Dodajmy, że każdorazowo po spacerze najlepiej wybrać od razu odzież, pamiętając przy tym, aby suszyć ją w domu, a nie na zewnątrz (na powietrzu).
Warto również w ciągu dnia zrezygnować z wietrzenia mieszkania, a okna otwierać tylko nocą, przy czym nie zaleca się spania przy ciągle otwartym oknie.
Zalecane jest korzystanie z serwisów informacyjnych lub specjalnych prognoz pogody dla alergików, ponieważ zamieszczane są tam informacje między innymi o tym, jak kierunek wiatru wpływa na migrację alergenów i czy możemy spodziewać się ich napływu w naszym rejonie.
W największym skrócie wszystko sprowadza się do ograniczenia kontaktu z alergenami wiosną. Stąd należy wyposażyć się w kalendarz pylenia i zapytać swojego lekarza, o najlepsze sposoby na zminimalizowanie ryzyka wystąpienia alergii.
Przed użyciem zapoznaj się z treścią ulotki dołączonej do opakowania bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.
Źródła medyczne
1. „Biała Księga Alergii Światowej Organizacji Alergii 2011-2012. Streszczenie wykonawcze”, Ruby Pawankar, Giorgio Walter Canonica, Stephen T. Holgate, Richard F. Lockey 2011 World Allergy Organization,
2. „Trudności diagnostyczne w rozpoznawaniu chorób alergicznych”, praca zbiorcza, Napiórkowska-Baran K i wsp., Alergia Astma Immunologia 2018,
3. „Pyłek roślin i alergeny sezonowe w Polsce”, Barbara Majkowska-Wojciechowska, Alergia Astma Immunologia 2016
Artykuł sponsorowany
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
