286 dni bez grawitacji. Zmiany widać już na pierwszy rzut oka. Tak zmienili się astronauci NASA w kosmosie
Po spędzeniu dziewięciu miesięcy na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) astronauci NASA Barry "Butch" Wilmore i Sunita "Suni" Williams wrócili na Ziemię na pokładzie statku SpaceX Dragon.
We wtorek, 18 marca, statek z załogą wodował u wybrzeży Zatoki Meksykańskiej, w pobliżu Tallahassee na Florydzie. Po lądowaniu astronauci nie byli w stanie samodzielnie stanąć na nogi i musieli zostać przeniesieni na noszach.
Przeczytaj też: Piorun uderzył obok auta. Nagranie z USA ma 1,5 mln wyświetleń
To częste zjawisko wśród astronautów, których organizmy przez długi czas przystosowywały się do mikrograwitacji.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Wzrost poparcia dla Mentzena. Wipler ocenił szanse w wyborach prezydenckich
Zmiany w organizmie astronautów – "nogi kurczaka" i problemy z oczami
Długotrwały pobyt w kosmosie powoduje szereg zmian fizjologicznych, które mogą utrzymywać się tygodniami, a nawet miesiącami po powrocie na Ziemię. W przypadku Wilmore’a i Williamsa już na pierwszy rzut oka dostrzeżono ich osłabienie – niektórzy komentatorzy zwrócili uwagę, że wyglądają na wychudzonych.
Eksperci zwracają uwagę na kilka poważnych skutków zdrowotnych wynikających z długotrwałego przebywania w warunkach mikrograwitacji. Jednym z nich są tzw. nogi kurczaka – zjawisko, w którym mięśnie nóg ulegają osłabieniu i zanika masa kostna. Bez regularnego obciążenia kości i mięśni, organizm traci siłę, co sprawia, że astronauci po powrocie muszą na nowo nauczyć się chodzić.
Innym problemem, z którym mogą się zmagać, jest zespół nerwowo-oczny związany z lotami kosmicznymi (SANS). Warunki w kosmosie powodują przesunięcie płynów ustrojowych do góry, co może prowadzić do obrzęku nerwu wzrokowego i zaburzeń widzenia. NASA zauważa, że choć wzrok większości astronautów wraca do normy po powrocie na Ziemię, w niektórych przypadkach zmiany mogą być trwałe.
Mózg, stres i zmiany metaboliczne
Długotrwały pobyt w kosmosie wpływa również na funkcjonowanie mózgu. Zmieniające się ciśnienie wewnątrzczaszkowe, brak snu i stres mogą prowadzić do pogorszenia funkcji poznawczych. Wcześniejsze badania NASA wykazały, że astronauci mogą doświadczać problemów z koncentracją, pamięcią i koordynacją ruchową nawet po powrocie na Ziemię.
Nie bez znaczenia są także zmiany metaboliczne – pomimo wysokokalorycznej diety i codziennych ćwiczeń, astronauci często tracą masę ciała. Wynika to z przystosowania organizmu do innych warunków grawitacyjnych oraz ograniczonego dostępu do różnorodnych składników odżywczych.
Jak długo potrwa powrót do pełnej sprawności?
Po dziewięciu miesiącach w kosmosie Wilmore i Williams zostali poddani serii badań w NASA Johnson Space Center w Houston. Lekarze monitorują ich stan zdrowia, analizując zmiany w organizmie oraz ewentualne powikłania.
NASA przewiduje, że pełna regeneracja zajmie około 45 dni, choć w niektórych przypadkach może potrwać nawet rok. Proces ten obejmuje rehabilitację ruchową, dostosowaną dietę oraz wsparcie psychologiczne.
Mimo że powrót na Ziemię wiąże się z wyzwaniami zdrowotnymi, astronauci byli świadomi ryzyka. Ich doświadczenia pomogą naukowcom lepiej przygotować przyszłe misje kosmiczne, zwłaszcza te długoterminowe, np. na Marsa.