Myślisz, że masz szlacheckie korzenie? Ekspertki rozwieją nadzieje

Myślisz, że masz szlacheckie korzenie, bo twoje nazwisko kończy się na "cki" lub "ski"? Niekoniecznie. Językoznawczyni z Uniwersytetu Warszawskiego prof. Monika Kresa rozwiewa złudne nadzieje i mówi wprost: Kowalski mógł mieć na własność wieś Kowale, ale mógł też po prostu podkuwać konie.

pochodzenia nazwisk rodowych bywa zaskakującepochodzenia nazwisk rodowych bywa zaskakujące
Źródło zdjęć: © pexels | Miray Bostanci

Mimo, że od czasów Polski szlacheckiej minęło kilkaset lat, niektórzy wciąż lubią podkreślać swoją wyższość szczycąc się swoim nazwiskiem. Okazuje się jednak, że przekonania na temat szlacheckich korzeni na tej podstawie często bywa błędne.

Wyjaśniła to językoznawczyni prof. Monika Kresa w rozmowie z PAP. Okazuje się, że nazwiska z typowo polskimi końcówkami mają pochodzenie szlacheckie tylko pod pewnymi warunkami.

Chodzi o nazwiska odmiejscowe, czyli takie w przypadku których właściciel, a był nim szlachcic, do nazwy miejscowości dodawał końcówkę "cki" lub "ski" i nazywał się w ten sposób.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Odkrycie maleńkiej czaszki dziecka w RPA. Naukowcy poruszeni znaleziskiem sprzed 250 tysiecy lat

W praktyce jednak, wiele nazwisk pochodziło od przezwisk. Jeśli w genealogii naszych przodków brak historycznych śladów własności, a nasze nazwisko brzmi Baranowski czy Głąb, raczej trudno uznać je za wynik szlacheckiego pochodzenia.

Czasem też typowo polskie nazwisko było wynikiem poddaństwa wobec bogatego pana i nie świadczyło o nobilitującym pochodzeniu. Tak wyjaśniła to Kinga Urbańska ze Stowarzyszenia Twoje Korzenie w rozmowie z Interią:

Urzędnik pytał chłopa: U kogo robisz na polu?, U Potockiego. To będziesz Potocki. - opowiadała ekspertka. - Minęło ponad sto lat i dziś potomek owego chłopa być może pielęgnuje w głowie myśl, że jest spadkobiercą znamienitego rodu.

Eksperci podkreślają też, że obecnie ustalenie pochodzenia danego nazwiska byłoby trudne i wymagałoby specjalistycznych badań. Można jednak skorzystać ze specjalnej wyszukiwarki stworzonej przez Instytut Języka Polskiego PAN: nazwiska.ijp.pan.pl.

Wybrane dla Ciebie
Wygrała 120 mln euro. Większości już nie ma. Zaskakujące, co zrobiła
Wygrała 120 mln euro. Większości już nie ma. Zaskakujące, co zrobiła
Jechał rowerem. I nagle coś takiego. "Kaptur, słuchawki"
Jechał rowerem. I nagle coś takiego. "Kaptur, słuchawki"
Zacznie się 8 grudnia. Niż w drodze do Polski
Zacznie się 8 grudnia. Niż w drodze do Polski
Wielka ewakuacja w Wielkiej Brytanii. Zatrzymano dwóch Polaków
Wielka ewakuacja w Wielkiej Brytanii. Zatrzymano dwóch Polaków
Amerykanie mają dość. Sondaż mówi wszystko
Amerykanie mają dość. Sondaż mówi wszystko
Zobaczył karteczkę. Wściekł się. "To jest nielegalne"
Zobaczył karteczkę. Wściekł się. "To jest nielegalne"
Skandal w szkole. Młodzi Austriacy zrobili taką budowlę
Skandal w szkole. Młodzi Austriacy zrobili taką budowlę
Głośno o zachowaniu Trumpa. Wszystko się nagrało
Głośno o zachowaniu Trumpa. Wszystko się nagrało
Wigilia 2025 wolna nie dla wszystkich. Sprawdź zawody
Wigilia 2025 wolna nie dla wszystkich. Sprawdź zawody
Walczył z Rosjanami. Hoang Tran skazany
Walczył z Rosjanami. Hoang Tran skazany
Przyłapani w Rossmannie. Ich twarze zobaczą wszyscy. Komunikat policji
Przyłapani w Rossmannie. Ich twarze zobaczą wszyscy. Komunikat policji
Polacy odwołują urlopy. Pogoda zaskoczy?
Polacy odwołują urlopy. Pogoda zaskoczy?