Smardze są kruche i aromatyczne. Oprócz tego mają sporo właściwości zdrowotnych. Wspomagają pamięć oraz wzrok, wykazują właściwości przeciwzapalne. Znano je już wieki temu.
Z grzybów możni znali tylko: prawdziwe grzyby, rydze, SMARDZE... - pisał Gołębiowski, jeden z pierwszych polskich etnografów, pod koniec XIX wieku.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Naparstniczka czeska. Niezwykłe nagranie z mazurskiego lasu
W lasach i nie tylko smardze pojawiają zaraz jak zacznie się robić ciepło.
W latach gdy jest długa i chłodna wiosna to ich okres występowania się przeciąga, natomiast gdy robią się szybko temperatury dwucyfrowe to smardze zaczynają intensywny wzrost - przyznaje leśnik Piotr Grześ, który prowadzi profil "Grzybów Znawca".
Należy pamiętać jednak o jednym - na terenach lasów państwowych obowiązuje bezwzględny zakaz zbierania smardzów jadalnych. Możemy je jednak zbierać w parkach, ogrodach, szkółkach leśnych czy na prywatnych działkach. Grzyby są pod ścisłą ochroną.
Ekspert odradza jednak zrywanie smardzów w tym momencie, bo mogą być jeszcze zbyt młode i niedojrzałe do zbioru.
Ale patrząc na prognozy to faktycznie po tym tygodniu może już w nasłonecznionych miejscach się pokażą - dodaje Piotr Grześ.
W pierwszej chwili smardze mogą nas nie zachęcić swoim wyglądem. Mają ok. 10 cm wysokości i są zakończone nieregularnie pofałdowanymi kapeluszami, które występują w kolorach brązowym, czarnym lub też szarym. Trzonki mają krótkie i puste. Grzyby te spotkać możemy na terenie całej Europy.
Mówi się, że w Polsce kilogram smardzów jadalnych może kosztować nawet 500 zł, ale ciężko jest je wycenić, bo mało kto nimi handluje.
Trzeba by mieć odbiorców restauratorów i sprzedawać grzyby jedynie w najwyższej możliwej jakości - przyznaje Piotr Grześ.
Zdarzają się jednak smakosze, którzy umieszczają smardze w swoim menu - najlepiej jako sosy do makaronów lub też dodatek do mięsa.
Grzybobranie w 2025 roku. Nie tylko smardze
Oprócz smardzów w lasach pojawiać się będą podobne grzyby smardzówki - napastniczki czeska i stożkowata, ale te już są pod ścisłą ochroną i nie wolno ich zbierać pod żadnym pozorem. Dlatego jeśli wybieramy się na grzybobranie, to w ich wypadku warto zaopatrzyć się w... aparat i na pamiątkę z lasu zabrać ze sobą zdjęcia tych pięknych okazów.
Smardze - jak gotować i z czym podawać?
Smardze idealnie sprawdzą się w kuchni, a wykorzystać można je na wiele sposobów. Wyróżnia je orzechowy posmak i przyjemny, korzenny aromat.
Smardze są idealne do sosów i makaronów. Bardzo dobrze sprawdzą się również do zapiekanek i nadadzą wyjątkowego smaku, jeśli dodamy je do pieczonego mięsa.
Grzyby warto włączyć do swojej diety jeszcze z jednego powodu. Smardze zawierają składniki odżywcze takie jak: żelazo, fosfor, potas czy magnez. Są też niskokaloryczne.
Grzybów nie należy jednak spożywać jeśli zauważymy, że są śluzowate lub odbarwione. Czerwony kapelusz grzyba może oznaczać, że jest to fałszywy smardz.
