Milena Górecka| 

Zakazane, gdy prowadzisz samochód. Wielu nie zdaje sobie sprawy

7

Nazwa "kozłek lekarski" może nie brzmieć znajomo, ale już synonimiczny termin "waleriana" z pewnością wywołuje szereg skojarzeń. Przywołuje głównie obrazy arystokratycznych dam, które używały jej kropli, aby zachować spokój. Waleriana nie jest jednak reliktem przeszłości, może za to mieć wpływ na nasze samopoczucie.

Zakazane, gdy prowadzisz samochód. Wielu nie zdaje sobie sprawy
Lepiej nie prowadzić samochodu po zastosowaniu waleriany (Getty Images, 2022 Getty Images)

Tradycyjne zastosowania waleriany

Waleriana — również baldrian, biełdrzan, kocia trawa, odolan, stoniebo czy kozłek lekarski — była stosowana jako środek mający łagodzić objawy epilepsji i zespołu stresu pourazowego u żołnierzy. W kontekście dolegliwości kobiecych używana była do łagodzenia tzw. spazmów, co prawdopodobnie odnosi się zarówno do bóli menstruacyjnych i objawów menopauzy, jak i do tzw. kobiecej histerii.

Termin "kobieca histeria" był przez wieki stosowany do opisania szerokiego spektrum zachowań i dolegliwości u kobiet. Początkowo wierzono, że u podstaw tych problemów leży macica, która nie jest narządem statycznym, lecz wędruje po kobiecym w organizmie.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Zobacz także: WP News wydanie 25.03, godzina 11:50

Współczesna nauka dostarcza narzędzi do głębszego zrozumienia i weryfikacji historycznych praktyk, co umożliwia krytyczne ocenienie skuteczności waleriany i potencjalnych mechanizmów działania.

Waleriana dziś — na co stosować?

Waleriana jest ceniona przede wszystkim za swoje właściwości uspokajające, nasenne i przeciwbólowe. Substancje czynne zawarte w korzeniu waleriany, w tym głównie kwas walerianowy, modulują działanie receptora GABA. Przyczynia się to do zmniejszenia aktywności neuronalnej i ogólnego działania uspokajającego.

Badania kliniczne i obserwacje potwierdzają skuteczność waleriany w łagodzeniu objawów związanych z nadmiernym stresem i napięciem nerwowym — drżeniem rąk, atakami paniki, nadpotliwością, nadpobudliwością, zaburzeniami koncentracji i snu. Co więcej, kozłek lekarski znajduje zastosowanie w redukcji napięć mięśniowych oraz w łagodzeniu dolegliwości bólowych, w tym bólów menstruacyjnych oraz łagodnych bólów głowy.

Mechanizm działania waleriany, choć w dużej mierze związany z interakcjami na poziomie układu GABA-ergicznego, nadal jest przedmiotem badań.

Czy stosowanie waleriany jest bezpieczne?

Waleriana dostępna jest w sklepach jako surowe zioło, w postaci proszku, tabletek, kapsułek czy nawet kropli. Można stosować ją jako suplement, przygotować z niej aromatyczny napar lub nalewkę. Choć waleriana jest uznawana za bezpieczną przy krótkotrwałym stosowaniu, brak jest wystarczających badań dotyczących jej długotrwałego używania. Zaleca się, aby po kilku tygodniach stosowania zrobić przerwę.

Należy również pamiętać, że waleriana może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, w tym z lekami uspokajającymi, nasennymi, przeciwhistaminowymi, przeciwpadaczkowymi i zwiotczającymi mięśnie, psychiatrycznymi oraz innymi środkami wpływającymi na układ nerwowy.

Przed jej użyciem w połączeniu z innymi lekami należy skonsultować się z lekarzem i pamiętać o tym, że — nawet w przypadku braku przeciwwskazań — nie powinno się po jej zastosowaniu prowadzić samochodu i obsługiwać maszyn.

Oceń jakość naszego artykułu:

Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.

Zobacz także:
Oferty dla Ciebie
Wystąpił problem z wyświetleniem stronyKliknij tutaj, aby wyświetlić