Odkryli nieznany język. Naukowcy wydobywają pismo sprzed 3000 lat

Archeologowie odkryli w starożytnych hetyckich archiwach tablice zapisane w dotąd nieznanym języku. Znalezisko z Turcji wyciąga na światło dzienne słowa z języka, który wymarł ponad 3000 lat temu.

Fragment tekstu zapisanego pismem klinowymFragment tekstu zapisanego pismem klinowym
Źródło zdjęć: © Archiwum wykopalisk Bogazkoy
Mateusz Tomiczek

Wykopaliska archeologiczne w starożytnej stolicy imperium Hetytów - Hattussa (obecnie Bogazkoy) doprowadziły do odkrycia nieznanego nauce języka. Stanowisko archeologiczne znajduje się około 160 kilometrów na wschód od obecnej stolicy Turcji - Ankary.

W Bogazkoy na przestrzeni dziesięcioleci odkopano około 30 tys. kompletnych i fragmentarycznych tekstów zapisanych na glinianych tabliczkach. Wszystkie zostały sporządzone przez hetyckich urzędników przy pomocy obowiązującego w imperium pisma klinowego i większość zapisów obejmuje treści w starożytnym języku hetyckim, który naukowcy zdążyli już dobrze poznać.

Około 5 proc. znalezionych tekstów skrybowie hetyccy zapisali jednak w językach mniejszości etnicznych wchodzących w skład imperium. Znajdują się tam teksty w mowie takich ludów jak Luwianie, Palaianie, Hattianie czy Huryci. Według analiz naukowców wśród zapisów pojawia się też język do tej pory nieznany językoznawcom i historykom.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Hołownia wyzywający od "dziadków"? Deepfake robią się coraz popularniejsze

Niedawno odkryty język został przez naukowców nazwany językiem kalasmajskim, ponieważ posługiwali się nim ludzie mieszkający w obszarze imperium Hetyckiego, znanego jako Kalasma. Region ten znajdował się na północno-zachodnim krańcu imperium.

Według badaczy zapisy zostały sporządzone w językach mniejszości narodowych, gdyż dotyczyły obrzędów religijnych podbitych ludów. Prowadzi to do wniosku, że starożytni Hetyci mieli cały departament zajmujący się analizą zwyczajów religijnych swoich podbitych lenników. Ich zwyczaje mogły być potem włączane do wysoce inkluzywnego i wielokulturowego systemu religijnego imperium.

Odkrycie sugeruje, że w starożytnych archiwach kamiennych tablic można odkryć ślady innych nieznanych dotąd nauce języków. Turcja jest obszarem Bliskiego Wschodu, który w czasach starożytnych obfitował w ludy posługujące się odrębnymi od siebie językami. Język hetycki do dziś jest uznawany za jeden z najważniejszych pierwotnych języków, z którego wywodzi się wiele słów znanych we współczesnej mowie.

Wybrane dla Ciebie
Drony nad bazą atomowych okrętów podwodnych. Francuskie wojsko otworzyło ogień
Drony nad bazą atomowych okrętów podwodnych. Francuskie wojsko otworzyło ogień
Dwulatek wpadł do szamba. Teraz szpital przekazał dobre wieści
Dwulatek wpadł do szamba. Teraz szpital przekazał dobre wieści
Krzyżówka z wiedzy ogólnej. Tylko mistrz odkryje wszystkie hasła
Krzyżówka z wiedzy ogólnej. Tylko mistrz odkryje wszystkie hasła
Rodzinny spacer zmienił się w dramat. Dzieci pochylały się nad ojcem
Rodzinny spacer zmienił się w dramat. Dzieci pochylały się nad ojcem
Policja przyłapana. "To będzie podwójna kara". Ostra reakcja
Policja przyłapana. "To będzie podwójna kara". Ostra reakcja
To on szuka "złotego pociągu". Właśnie się ujawnił
To on szuka "złotego pociągu". Właśnie się ujawnił
Szedł obok placu zabaw. Nagle taki widok. "Prawdziwy hit sezonu"
Szedł obok placu zabaw. Nagle taki widok. "Prawdziwy hit sezonu"
Premier Indii mówił o pokoju. Spójrzcie na twarz Putina
Premier Indii mówił o pokoju. Spójrzcie na twarz Putina
Pojawił się w centrum Wrocławia. Kierowcy musieli omijać go łukiem
Pojawił się w centrum Wrocławia. Kierowcy musieli omijać go łukiem
Portugalia zaostrza przepisy deportacyjne dla nielegalnych imigrantów
Portugalia zaostrza przepisy deportacyjne dla nielegalnych imigrantów
8 miliardów funtów na wsparcie Ukrainy? Brytyjczycy mają plan
8 miliardów funtów na wsparcie Ukrainy? Brytyjczycy mają plan
Miał już dość. Ujęcie sprzed Lidla. Wywiesił karteczkę
Miał już dość. Ujęcie sprzed Lidla. Wywiesił karteczkę