Odkryli nieznany język. Naukowcy wydobywają pismo sprzed 3000 lat

Archeologowie odkryli w starożytnych hetyckich archiwach tablice zapisane w dotąd nieznanym języku. Znalezisko z Turcji wyciąga na światło dzienne słowa z języka, który wymarł ponad 3000 lat temu.

Fragment tekstu zapisanego pismem klinowymFragment tekstu zapisanego pismem klinowym
Źródło zdjęć: © Archiwum wykopalisk Bogazkoy
Mateusz Tomiczek

Wykopaliska archeologiczne w starożytnej stolicy imperium Hetytów - Hattussa (obecnie Bogazkoy) doprowadziły do odkrycia nieznanego nauce języka. Stanowisko archeologiczne znajduje się około 160 kilometrów na wschód od obecnej stolicy Turcji - Ankary.

W Bogazkoy na przestrzeni dziesięcioleci odkopano około 30 tys. kompletnych i fragmentarycznych tekstów zapisanych na glinianych tabliczkach. Wszystkie zostały sporządzone przez hetyckich urzędników przy pomocy obowiązującego w imperium pisma klinowego i większość zapisów obejmuje treści w starożytnym języku hetyckim, który naukowcy zdążyli już dobrze poznać.

Około 5 proc. znalezionych tekstów skrybowie hetyccy zapisali jednak w językach mniejszości etnicznych wchodzących w skład imperium. Znajdują się tam teksty w mowie takich ludów jak Luwianie, Palaianie, Hattianie czy Huryci. Według analiz naukowców wśród zapisów pojawia się też język do tej pory nieznany językoznawcom i historykom.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Hołownia wyzywający od "dziadków"? Deepfake robią się coraz popularniejsze

Niedawno odkryty język został przez naukowców nazwany językiem kalasmajskim, ponieważ posługiwali się nim ludzie mieszkający w obszarze imperium Hetyckiego, znanego jako Kalasma. Region ten znajdował się na północno-zachodnim krańcu imperium.

Według badaczy zapisy zostały sporządzone w językach mniejszości narodowych, gdyż dotyczyły obrzędów religijnych podbitych ludów. Prowadzi to do wniosku, że starożytni Hetyci mieli cały departament zajmujący się analizą zwyczajów religijnych swoich podbitych lenników. Ich zwyczaje mogły być potem włączane do wysoce inkluzywnego i wielokulturowego systemu religijnego imperium.

Odkrycie sugeruje, że w starożytnych archiwach kamiennych tablic można odkryć ślady innych nieznanych dotąd nauce języków. Turcja jest obszarem Bliskiego Wschodu, który w czasach starożytnych obfitował w ludy posługujące się odrębnymi od siebie językami. Język hetycki do dziś jest uznawany za jeden z najważniejszych pierwotnych języków, z którego wywodzi się wiele słów znanych we współczesnej mowie.

Wybrane dla Ciebie
Powrót Justyny Steczkowskiej do "Tańca z gwiazdami" z ognistym tangiem. "Mega! Niesamowite!"
Powrót Justyny Steczkowskiej do "Tańca z gwiazdami" z ognistym tangiem. "Mega! Niesamowite!"
Wyniki Lotto 16.11.2025 – losowania Multi Multi, Ekstra Pensja, Ekstra Premia, Mini Lotto, Kaskada
Wyniki Lotto 16.11.2025 – losowania Multi Multi, Ekstra Pensja, Ekstra Premia, Mini Lotto, Kaskada
Odkrycie na Podkarpaciu. Znaleziono fragmenty niemieckiej rakiety
Odkrycie na Podkarpaciu. Znaleziono fragmenty niemieckiej rakiety
Atak agresywnego psa. Pogryzł owczarka i człowieka
Atak agresywnego psa. Pogryzł owczarka i człowieka
Służył od 55 lat. Nie żyje strażak z Łomianek
Służył od 55 lat. Nie żyje strażak z Łomianek
Ujawniają plan Rosji. Chodzi o produkcję czołgów
Ujawniają plan Rosji. Chodzi o produkcję czołgów
"Znak wsparcia dla LGBT". Papież spotkał się z transseksualistami
"Znak wsparcia dla LGBT". Papież spotkał się z transseksualistami
Policjant jechał do pracy. Spojrzał na innego kierowcę. Podjął zdecydowane działania
Policjant jechał do pracy. Spojrzał na innego kierowcę. Podjął zdecydowane działania
Nie żyje Daniel Marchewka. Były burmistrz Żagania miał 45 lat
Nie żyje Daniel Marchewka. Były burmistrz Żagania miał 45 lat
Nagranie z Rosji. Stanęli w ogromnej kolejce
Nagranie z Rosji. Stanęli w ogromnej kolejce
El. MŚ 2026. Piąte spotkanie Polski i Malty. Bilans jest jasny
El. MŚ 2026. Piąte spotkanie Polski i Malty. Bilans jest jasny
Trzy auta zderzyły się na trasie S8. Jeden pojazd dachował
Trzy auta zderzyły się na trasie S8. Jeden pojazd dachował