Rytualne ofiary ze zwierząt. Tysiące kości odkryte w Europie

Odkryte w Hiszpanii znalezisko pochodzi z epoki żelaza i zbiera w jednym miejscu kilka tysięcy kości pochodzących od 52 zwierząt. Archeologowie zaczynają się domyślać, z jakich powodów pogrzebano te stworzenia.

Kości znalezione w HiszpaniiKości znalezione w Hiszpanii
Źródło zdjęć: © National Project Construyendo Tarteso
Mateusz Tomiczek

6770 kości pochodzących od 52 różnych zwierząt odkryto na terenie Casas del Turuñuelo, które w V wieku p.n.e. było zamieszkałą osadą. Według badaczy są one pozostałością po dawnym dole ofiarnym.

W skład znalezisk wchodzą szkielety co najmniej 41 koni, sześciu sztuk bydła rogatego, czterech świń i jednego psa, a zwierzęta pochowano w trzech falach w nieznanym dokładnie odstępie czasu. Analiza kości dała jednak naukowcom wiele do myślenia.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Potężne ulewy na południu Europy. Rzeki zalały miasta

Ofiarny dół

Okazuje się, że dwie pierwsze partie zwierząt pochowano w dole w nienaruszonym stanie, często parami i w rytualnym ułożeniu. Z kolei trzecia warstwa nosi znamiona praktyk rzeźniczych. Bardzo prawdopodobne, że ostatecznie ofiara ze zwierząt przekształciła się w ucztę, podczas której spożywano mięso ostatnich spoczywających w jamie stworzeń.

Analiza kości wskazuje, że złożone w ofierze zwierzęta były zdrowe i nie zginęły w wyniku nieplanowanych zdarzeń losowych. Zwyrodnienia na szkieletach koni i fakt składania ich w ofierze w parach świadczyły też, że zwierzęta były za życia używane w celach pociągowych, a niektóre z nich z pewnością wykorzystywano do jazdy. Być może służyły one wojownikom epoki żelaza. Badacze odkryli też ślady na zębach wskazujące zastosowanie przez ówczesnych jeźdźców jakiegoś rodzaju wędzideł.

Kolejnymi dowodami na rytualny charakter dołu są ślady spalonych substancji roślinnych, które są typowe dla rytuałów składania ofiar całopalnych.

Historia zna przypadki podobnych ofiar

Znalezisko dowodzące przeprowadzania masowych ofiar ze zwierząt w rejonie Morza Śródziemnego jest niezwykłe, jednak o takich praktykach wspomina kilka źródeł literackich. W samej "Odysei" Homera można natknąć się na historię złożenia 81 czarnych byków w ofierze przez króla Nestora. Z kolei "Iliada" opowiada o 50 czarnych baranach, które Peleus, ojciec Achillesa ofiarował bogom.

Wybrane dla Ciebie
Wyniki Lotto 27.12.2025 – losowania Lotto, Lotto Plus, Multi Multi, Ekstra Pensja, Ekstra Premia, Mini Lotto, Kaskada
Wyniki Lotto 27.12.2025 – losowania Lotto, Lotto Plus, Multi Multi, Ekstra Pensja, Ekstra Premia, Mini Lotto, Kaskada
Morze w Walii wyrzuciło je na brzeg. Jest ich ponad 400
Morze w Walii wyrzuciło je na brzeg. Jest ich ponad 400
Polacy usłyszeli wołanie o pomoc w Tatrach. Węgier utknął na skale
Polacy usłyszeli wołanie o pomoc w Tatrach. Węgier utknął na skale
Włochy. Turyści dręczą rzadką fokę. Ekspert alarmuje
Włochy. Turyści dręczą rzadką fokę. Ekspert alarmuje
Opuścił ośrodek dla seniorów. Szukało go 60 osób
Opuścił ośrodek dla seniorów. Szukało go 60 osób
Sztorm uderzył w Szwecję. Jedna ofiara śmiertelna i wiele zniszczeń
Sztorm uderzył w Szwecję. Jedna ofiara śmiertelna i wiele zniszczeń
"To cud, że ten pies żyje". Dramatyczna akcja ratunkowa na Wiśle
"To cud, że ten pies żyje". Dramatyczna akcja ratunkowa na Wiśle
Strażak zmarł w drodze na akcję. "90 minut walki"
Strażak zmarł w drodze na akcję. "90 minut walki"
Silne trzęsienie ziemi na Tajwanie. Trwa szacowanie strat
Silne trzęsienie ziemi na Tajwanie. Trwa szacowanie strat
W środku dnia podeszły pod domy. Niezwykłe nagranie
W środku dnia podeszły pod domy. Niezwykłe nagranie
Radiowóz zderzył się z osobówką w Kielcach. Policjant trafił do szpitala
Radiowóz zderzył się z osobówką w Kielcach. Policjant trafił do szpitala
Cyberatak sparaliżował Kuaishou. Boty zalały transmisje w Chinach
Cyberatak sparaliżował Kuaishou. Boty zalały transmisje w Chinach