Jest większy po posiłku. Tak trzustka woła o pomoc
Boli cię brzuch po kolacji? To nie musi być przejedzenie. Nieprawidłowe działanie trzustki zagraża życiu, a objawy, które wskazują na jej zapalenie mogą pojawić się równie nagle. Warto umieć je rozpoznać, bo – wbrew powszechnej opinii — mogą wystąpić u każdego z nas.
Trzustka ma dwa zadania do wykonania. Produkuje enzymy trawienne, które są niezbędne do rozkładu składników pokarmowych i przyswojenia ich przez organizm oraz tworzy i uwalnia do krwiobiegu regulujące poziom cukru hormony (insulinę i glukagon).
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Produkty, których nie lubi twoja trzustka
Przyczyny zapalenia trzustki
Za znakomitą większość zachorowań na zapalenie trzustki odpowiada kamica żółciowa (kamienie blokują przewód trzustkowy, prowadząc do zatrzymania enzymów trawiennych wewnątrz trzustki) i nadużywanie alkoholu.
Nie oznacza to jednak, że osoby, których dieta jest uboga w tłuszcz i alkohol, nie mogą borykać się z zapaleniem trzustki. Wśród innych przyczyn tego schorzenia znajduje się przyjmowanie niektórych leków, infekcje, urazy brzucha, zabiegi chirurgiczne, zaburzenia metaboliczne i predyspozycje genetyczne.
Zapalenie trzustki może występować w dwóch postaciach: ostrej i przewlekłej.
Objawy zapalenia trzustki
Pierwszym sygnałem świadczącym o możliwości zapalenia trzustki jest zazwyczaj silny, tępy ból w górnej części brzucha, który promieniuje do pleców. Ból może się nasilać po posiłku.
Do innych objawów należą nudności, wymioty, gorączka, szybkie bicie serca, zmiana koloru moczu i stolca oraz powiększenie brzucha. W przypadku przewlekłego zapalenia trzustki mogą również wystąpić utrata masy ciała, biegunka i żółtaczka.
Diagnoza zapalenia trzustki
Diagnoza zapalenia trzustki zaczyna się od pełnego badania fizykalnego i przeglądu historii medycznej pacjenta. Lekarz może rozpoznać zapalenie trzustki na podstawie m.in. badań krwi, które wykażą wysoki poziom enzymów trzustkowych.
W diagnostyce wykorzystuje się również obrazowe metody diagnostyczne, takie jak USG, tomografia komputerowa (CT) lub rezonans magnetyczny (MRI).
Leczenie zapalenia trzustki
Leczenie zapalenia trzustki zależy od jego przyczyny i ciężkości stanu pacjenta.
W przypadku ostrego zapalenia trzustki leczenie zazwyczaj obejmuje hospitalizację, która ma zapewnić odpowiednie nawodnienie, złagodzenie bólu i utrzymanie odżywiania. Często podaje się płyny dożylnie, a pacjent musi powstrzymać się od jedzenia i picia na jakiś czas, by dać trzustce czas na odpoczynek. Jeżeli przyczyną zapalenia trzustki są kamienie żółciowe, może wystąpić konieczność ich operacyjnego usunięcia.
W przypadku przewlekłego zapalenia trzustki leczenie może obejmować zarządzanie bólem, przyjmowanie suplementów enzymów trawiennych i wdrożenie zmian w diecie. W cięższych przypadkach może być konieczna operacja usunięcia części trzustki lub procedury endoskopowe, które usuną blokadę w przewodzie trzustkowym.
Leczenie jest skuteczne, gdy jest zainicjowane na czas, a zarządzanie przewlekłym zapaleniem trzustki jest w pełni możliwe, jeżeli pacjent stosuje się do dietetycznych zaleceń lekarza.
