Katarzyna Chudzik
Katarzyna Chudzik| 
aktualizacja 

Jesteś rannym ptaszkiem czy sową? Ta grupa jest zagrożona

6

Sprawdzono nawyki snu z 1981 r. Wyniki zaskakują. Naukowcy z Finlandii ocenili związek między chronotypem a śmiertelnością, oceniając dane ponad 20 tys. osób, które w 1981 r. wypełniły kwestionariusze dotyczące nawyków związanych ze snem. Wyniki są jasne.

Jesteś rannym ptaszkiem czy sową? Ta grupa jest zagrożona
Nocne marki mają większe ryzyko zgonu (Getty Images, Vuk Saric)

Czym jest chronotyp?

Chronotyp odnosi się do indywidualnego, wewnętrznego zegara biologicznego, który reguluje rytm dobowy organizmu. Określa on preferowane czasy aktywności i odpoczynku: chronotyp wczesny oznacza, że jesteśmy tzw. rannymi ptaszkami, chronotyp późny określa nas nieformalnie jako sowy lub nocnych marków.

Chronotyp jest uwarunkowany zarówno czynnikami genetycznymi, jak i środowiskowymi, a badania już dawno wykazały, że może wpływać na apetyt, aktywność fizyczną i temperaturę ciała.

Wyższe ryzyko zgonu nocnych marków

Na potrzeby badania przeanalizowano dane dotyczące 22 976 fińskich dorosłych bliźniąt, z których 42,9 proc. identyfikowało się jako "typy wieczorne" lub "typy nocne". Do czasu analizy zmarło 8728 uczestników ankiety z 1981 r.

Na podstawie wszystkich danych fiński zespół badawczy doszedł do wniosku, że osoby o późnym chronotypie częściej umierały w młodszym wieku niż ranne ptaszki. Ryzyko zgonu wynosiło 9 proc. dla osób, które określały się jako "zdecydowanie wieczorne", a aż 21 proc. dla tych "zdecydowanie nocnych".

Okazało się, że ryzyko zgonu nie jest bezpośrednio związane z chronotypem, lecz ze stylem życia: kiedy uwzględniono palenie tytoniu i spożywanie alkoholu, zwiększone ryzyko zgonu u nocnych marków nie występowało.

Nasze odkrycia sugerują, że niezależny wpływ chronotypu na śmiertelność jest niewielki lub żaden. Zwiększone ryzyko śmiertelności związane z byciem osobą wyraźnie "wieczorową" wydaje się spowodowane głównie większym spożyciem tytoniu i alkoholu – powiedział Christer Hublin, pierwszy autor badania.

Badanie nie wyjaśnia, dlaczego "sowy" częściej piją i palą, ale naukowcy sugerują, że zajęcia, które są dostępne późno w nocy, zwykle nie są najzdrowszymi wyborami. Społeczeństwo jest zorganizowane w taki sposób, że rzeczy, które dzieją się po zmroku, najczęściej nie są skorelowane z jedzeniem sałatek i ćwiczeniami fizycznymi.

Oceń jakość naszego artykułu:

Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.

Zobacz także:
Oferty dla Ciebie
Wystąpił problem z wyświetleniem stronyKliknij tutaj, aby wyświetlić