Niesamowite odkrycie sprzed 5 tys. lat. Na czaszce są ślady operacji

5000-letnia czaszka została odkryta przez zespół rosyjskich archeologów. Ślady, jakie na niej znaleziono, sugerują, że jej właściciel przeszedł operację mózgu - i najprawdopodobniej zmarł w jej wyniku.

czaszkaCzaszka sprzed 5 tys. lat nosi ślady trepanacji.
Źródło zdjęć: © Twitter | Instytut Archeologii Rosyjskiej Akademii Nauk w Moskwie
Aniela Siwek

Czaszkę i kości tułowia z epoki brązu znaleziono w głębokim grobie na Krymie, obok dwóch krzemiennych grotów strzał. Na czaszce znaleziono ślady sugerujące, że przeprowadzano trepanację.

Obecnie wiadomo, że w starożytności często przeprowadzano ten zabieg. Dzięki skanom 3D ustalono, że znalezione szczątki należą do mężczyzny - prawdopodobnie w wieku około dwudziestu lat – który przeszedł trepanację i w jej wyniku zmarł.

"Starożytny lekarz" z pewnością miał chirurgiczny zestaw kamiennych narzędzi. Sądząc po ułożeniu kości, ciało zmarłego ostrożnie kładziono na plecach, lekko odwracano na lewą stronę, nogi były mocno ugięte w kolanach i skręcone w lewo – przekazuje Instytut Archeologii Rosyjskiej Akademii Nauk w Moskwie.

Szpilka przebiła nastolatkowi serce. Potrzebna była operacja

W tym przypadku rozmiar otworów to około 140 na 125 milimetrów. W okolicach sklepienia czaszki znaleziono również duże fragmenty czerwonego pigmentu. Dr Maria Dobrowolskaja, kierownik Pracowni Antropologii Kontekstowej, powiedziała, że "ten pacjent miał pecha". Wiele osób bowiem przeżywało nawet kilka trepanacji.

Pomimo faktu, że wskaźnik przeżycia po trepanacji był bardzo wysoki nawet w czasach starożytnych, najwyraźniej zmarł wkrótce po operacji. Świadczy o tym brak widocznych śladów uzdrowienia. Paradoksalnie jest to rzadkość, ponieważ większość ludzi w starożytności przetrwała bezpiecznie nawet po kilku trepanacjach – mówi ekspert.

Trepanacja to trudny i skomplikowany zabieg. Polega na wywierceniu w czaszce małych otworów, które umożliwiają dostęp do mózgu w celu np. usunięcia krwiaka. W czasach starożytnych wykonywano ją w celu zmniejszenia bólu głowy, leczenia epilepsji, szaleństwa. Pacjentów znieczulano marihuaną lub innymi środkami odurzającymi.

Wybrane dla Ciebie
Pojawił się w centrum Wrocławia. Kierowcy musieli omijać go łukiem
Pojawił się w centrum Wrocławia. Kierowcy musieli omijać go łukiem
Portugalia zaostrza przepisy deportacyjne dla nielegalnych imigrantów
Portugalia zaostrza przepisy deportacyjne dla nielegalnych imigrantów
8 miliardów funtów na wsparcie Ukrainy? Brytyjczycy mają plan
8 miliardów funtów na wsparcie Ukrainy? Brytyjczycy mają plan
Miał już dość. Ujęcie sprzed Lidla. Wywiesił karteczkę
Miał już dość. Ujęcie sprzed Lidla. Wywiesił karteczkę
Wyż z Rosji nadal nad Polską. Należy spodziewać się opadów
Wyż z Rosji nadal nad Polską. Należy spodziewać się opadów
Zaginęła 15-latka z Konstantynowa Łódzkiego. Jest nowy trop
Zaginęła 15-latka z Konstantynowa Łódzkiego. Jest nowy trop
Granica z Białorusią. Przedłużono strefę buforową
Granica z Białorusią. Przedłużono strefę buforową
Mikołaje okładali się przy owocach. Sceny w sklepie w Baku
Mikołaje okładali się przy owocach. Sceny w sklepie w Baku
Od ofiary do oszustki. Emerytka zamieszana w przekręt na 1,4 mln zł
Od ofiary do oszustki. Emerytka zamieszana w przekręt na 1,4 mln zł
Dramat w powietrzu. Niemiec zmarł w samolocie
Dramat w powietrzu. Niemiec zmarł w samolocie
Rasistowski atak z użyciem broni pneumatycznej. Jest wyrok
Rasistowski atak z użyciem broni pneumatycznej. Jest wyrok
Krzyżówka językowa. Tylko mistrz poradzi sobie z wszystkimi hasłami
Krzyżówka językowa. Tylko mistrz poradzi sobie z wszystkimi hasłami