Bezsenność - przyczyny, objawy i sposoby leczenia

Bezsenność (ang. insomnia) to jedno z najczęściej występujących zaburzeń snu. Definiowana jest ona jako trudności w zasypianiu, w utrzymaniu snu, w zasypianiu lub jako problemy związane ze zbyt wczesnym budzeniem się rano i niemożnością ponownego zaśnięcia. W bezsenności mamy do czynienia ze snem płytkim, który uniemożliwia odpoczynek i regenerację organizmu. 

Czytaj także: Prawdopodobieństwo wygrania w Lotto - jakie mamy szanse?

Wyróżniane są trzy rodzaje bezsenności:

• Bezsenność krótkotrwała - trwająca do 3 miesięcy. Spowodowana jest wystąpieniem konkretnego czynnika zewnętrznego,
• Bezsenność przewlekła - trwająca powyżej 3 miesięcy i będąca następstwem choroby lub działania czynników utrwalających,
• Bezsenność przygodna - trwa do kilku dni. 

Bezsenność może mieć wiele przyczyn. Przede wszystkim może być ona spowodowana czynnikami zewnętrznymi, takimi jak:

• nadmierny stres w ciągu dnia, 
• nieregularne pory chodzenia spać i wstawania, 
• brak dbania o higienę snu, 
• nadużywanie substancji psychoaktywnych,
• przyjmowaniem niektórych leków,
• drzemki w ciągu dnia.

Bezsenność może również być objawem współtowarzyszącym niektórym zaburzeniom psychicznym lub problemom natury zdrowotnej. Ponadto na bezsenność częściej skarżą się osoby starsze, kobiety w okresie menopauzy oraz kobiety będące w 3. trymestrze ciąży. 

Czytaj także: Czy grozi Ci zakwaszenie organizmu?

W bezsenności mamy do czynienia z następującymi objawami:

• trudności z zasypianiem,
• przebudzanie się w środku nocy i niemożność ponownego zaśnięcia,
• budzenie się zbyt wcześnie rano.

Następstwami bezsenności, będącymi jednocześnie jej charakterystycznymi objawami jest też nieprawidłowe funkcjonowanie w ciągu dnia, któremu towarzyszy:

• drażliwość,
• senność,
• zmęczenie,
• problemy z koncentracją,
• obniżenie nastroju,
• niepokój związany ze snem,
• napięcie,
• poczucie niewyspania się.

Nie każde trudności ze snem będą diagnozowane jako bezsenność. Aby mówić o bezsenności, konieczne jest spełnienie określonych kryteriów diagnostycznych. Zgodnie z Międzynarodową Statystyczną Klasyfikacją Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-10) bezsenność diagnozuje się wtedy, gdy jej objawy występują minimum trzy razy w tygodniu od co najmniej miesiąca. Symptomy te zaś negatywnie wpływają na nasze codzienne funkcjonowania oraz samopoczucie. 

Czytaj także: Wizz Air. Bagaż podręczny i jego wymiary

Sen jest bardzo istotny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Przede wszystkim bierze udział w regeneracji organizmu, poprawia pamięć oraz koncentrację. Wobec tego bezsenności nie należy bagatelizować. Jej następstwem są objawy wynikające z niedostatecznej ilości i jakości snu, takie jak bóle głowy, zmęczenie, drażliwość, obniżenie koncentracji, co bezpośrednio może przekładać się na pogorszenie funkcjonowania szkolnego, zawodowego lub społecznego.

Bezsenność zwiększa również ryzyko rozwoju:

• cukrzycy typu 2,
• otyłości,
• choroby niedokrwiennej serca,
• depresji,
• nadciśnienia,
• zaburzeń hormonalnych,
• obniżonej odporności,
• uzależnień.

Terapia bezsenności zawsze dobierana jest indywidualnie na podstawie wywiadu przeprowadzonego z pacjentem oraz odczuwanych przez niego objawów. Jeżeli bezsenność wywołana jest problemem zdrowotnym lub zaburzeniem psychicznym, wtedy leczenie opiera się na terapii konkretnego problemu. Skuteczną metodą w leczeniu bezsenności jest m.in. terapia poznawczo-behawioralna, w trakcie której psychoterapeuta wykorzystuje różnego rodzaju metody terapeutyczne.

W terapii bezsenności stosuje się także leki nasenne o działaniu uspokajającym i wspomagającym sen. Wiele osób mających problemy ze snem samodzielnie sięga również po preparaty ziołowe z melisą lub melatoniną, które wspomagają spokojny sen i pomagają utrzymać regularne pory rytmu dobowego.

Czytaj także: Masaż Kobido — na czym polega i kto powinien z niego skorzystać?

W niektórych przypadkach już samo zadbanie o higienę snu może dać zadowalające efekty poprawiające jakość naszego snu. Przed snem nie zaleca się:

• korzystania z urządzeń elektronicznych emitujących światło niebieskie, które hamuje produkcję hormonu nazywanego melatoniną odpowiadającego za utrzymanie prawidłowego rytmu dobowego,
• spożywania alkoholu i napojów zawierających kofeinę,
• palenia papierosów,
• intensywnego wysiłku fizycznego, który uniemożliwia wyciszenie,
• spożywania tłustych i obfitych posiłków. 

W ciągu dnia zaleca się natomiast uprawianie co najmniej 30 minut aktywności fizycznej, która sprzyja szybszemu zasypianiu. Drzemki w ciągu dnia warto całkowicie wyeliminować lub ograniczyć do minimum. Zaraz przed snem zaleca się również wywietrzyć pomieszczenie i zadbać o utrzymanie w sypialni optymalnej temperatury wynoszącej od 19 do 21 stopni Celsjusza. Przed snem należy także zadbać o właściwe wyciszenie. Można pomedytować, poćwiczyć jogę lub posłuchać uspokajającej muzyki. 

Warto pamiętać o tym, że sypialnia to miejsce, które powinno służyć wyłącznie do spania. W związku z tym, jeżeli łóżko będzie służyć jako miejsce do pracy lub do spożywania posiłków, nasz mózg będzie kojarzył sypialnię z innymi czynnościami niż sen. W efekcie w momencie, gdy będziemy chcieli zasnąć, nasz organizm pozostanie w stanie czuwania.

Czytaj także: Czek imienny - co to jest i jak go zrealizować?