Nadciśnienie ukryte: czym jest? Jakie są jego skutki?

Nadciśnienie ukryte – co to jest?

Zacznijmy od wyjaśnienia, czym jest samo nadciśnienie tętnicze. A jest to stan, w którym ciśnienie krwi pacjenta przewlekle utrzymuje się na zbyt wysokim poziomie. Mowa tutaj o wartościach równych lub wyższych niż 140/90 mmHg. Warto podkreślić, że taki pomiar musi się pojawić nie "jednostkowo", ale w wielu kolejnych badaniach, prowadzonych przez wiele dni, a nawet tygodni.

Dlaczego to takie ważne? Ponieważ wyniki pomiaru ciśnienia mogą zależeć od wielu czynników. Przykładowo, jego wartość może być wyższa na skutek:

• wypicia kawy, alkoholu lub innego napoju zawierającego substancje pobudzające;
• wypalenie papierosa;
• niedawnego wysiłku fizycznego – np. treningu, ale także szybszego spaceru czy wspinania się po schodach;
• przyjmowania określonych leków – np. tych z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych czy preparatów hormonalnych.

Znaczenie może mieć też stres. Dlatego w niektórych przypadkach obserwuje się tzw. efekt białego fartucha. To sytuacja, w której pomiar ciśnienia w gabinecie lekarza wiąże się z jego wzrostem, z uwagi na obawy pacjenta przed samym badaniem (lub jego wynikiem).

A co z tytułowym nadciśnieniem ukrytym? Jest to sytuacja odwrotna do tej opisanej powyżej. A zatem pomimo że ciśnienie mierzone pacjentowi w gabinecie lekarskim jest prawidłowe, "w życiu" zmaga się on z nadciśnieniem.

Z czego wynika nadciśnienie ukryte?

Na pierwszy rzut oka nadciśnienie ukryte jest znacznie trudniej wytłumaczyć niż efekt białego fartucha. W końcu pacjentowi trudno byłoby się "uspokoić" na tyle, aby ciśnieniomierz pokazał niższe wartości niż na co dzień. Przyczyn należy upatrywać głównie w uwarunkowaniach związanych ze stylem życia. Ciśnienie może "skakać" z uwagi na:

• przewlekły stres – np. związany z wykonywaniem pracy, która generuje dużą presję oraz napięcie;
• nadmierna lub zbyt intensywna aktywność fizyczna;
• spożywanie alkoholu, który przyczynia się do zwiększania ciśnienia krwi, zwłaszcza przy przyjęciu ilości odpowiadającej powyżej 30 g czystego etanolu.

Jak wykryć nadciśnienie ukryte?

Nadciśnienie ukryte może być wykryte dzięki wykonywaniu pomiarów ciśnienia poza gabinetem lekarskim, np. przy pomocy domowych urządzeń. Jednak najskuteczniejszą i najbardziej precyzyjną metodą jego diagnozowania jest badanie ABPM, nazywane też potocznie "holterem ciśnieniowym".

Poddający się mu pacjent jest podłączony do mobilnego aparatu, który regularnie wykonuje pomiary ciśnienia w trakcie wykonywania codziennych czynności. Trwają one najczęściej 24 godziny, a pacjent jest w ich trakcie proszony o wypełnianie dzienniczka aktywności. Chodzi o wprowadzanie informacji o tym, że o danej godzinie np.:

• zażył leki,
• spożył posiłek,
• wykonywał pracę,
• odpoczywał,
• był w sytuacji stresowej.

Analiza wyników badań pozwala odzwierciedlić rzeczywiste wartości ciśnienia tętniczego u pacjenta, a w efekcie – podnieść skuteczność diagnostyki.

Jak leczyć nadciśnienie ukryte?

Ponieważ nadciśnienie ukryte wynika najczęściej z czynników środowiskowych, zazwyczaj w pierwszej kolejności stosuje się postępowanie niefarmakologiczne. Oznacza to, że zaleca się zmiany w prowadzonym trybie życia.

Kluczowe kwestie to:

• zmiana sposobu odżywiania na zdrowszy – zaleca się m.in. ograniczenie żywności wysoko przetworzonej, soli, a także tłuszczów nasyconych, np. z czerwonego mięsa czy masła; w zamian za to ostatnie można sięgnąć po miękką kubkową margarynę roślinną; np. Optima Cardio została dodatkowo wzbogacona o fitosterole, które przyczyniają się do obniżenia poziomu cholesterolu o 7-10% w ciągu 2-3 tygodni, przy dziennym spożyciu 1,-2,4 g i zachowaniu zdrowego stylu życia oraz zrównoważonej diety;
• wyższy poziom aktywności fizycznej – ruch wspomaga prawidłowe funkcjonowanie organizmu, a także może pomóc obniżyć poziom stresu i zadbać o utrzymanie szczupłej sylwetki;
• rezygnacja z używek, a zwłaszcza z tytoniu.

Jeżeli te działania nie pomogą, wdraża się leczenie farmakologiczne. W wielu przypadkach da się tego jednak uniknąć. Wystarczy kilka prostych zmian w codziennych nawykach!

Materiał ma charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny, nie stanowi porady lekarskiej i nie może zastąpić kontaktu ze specjalistą. Wszelkie informacje dostępne w Materialne dla bezpieczeństwa przed ich zastosowaniem, należy skonsultować z lekarzem.